ល្បឿននៃការបញ្ជូន ឬចម្លង គឺជាចំណុចសំខាន់មួយនៃភាពខុសគ្នារវាងវីរុសទាំងពីរ។ គ្រុនផ្តាសាយ មានរយៈពេលភ្ញាស់មធ្យមខ្លីជាង (ពេលវេលាពីការឆ្លងដល់រូបរាងរោគសញ្ញា) និងចន្លោះពេលខ្លីជាង (ពេលវេលារវាងករណីបន្តបន្ទាប់) ជាងវីរុសកូវីដ-១៩។ ចន្លោះពេលសេរីសម្រាប់វីរុសកូវីដ-១៩ ត្រូវបានគេប៉ាន់ស្មានថាមានរយៈពេល ៥-៦ ថ្ងៃ ចំណែកឯវីរុសផ្តាសាយចន្លោះពេលគឺ ៣ ថ្ងៃ។ នេះមានន័យថា គ្រុនផ្តាសាយអាចរាលដាលលឿនជាងវីរុសកូវីដ-១៩ ។
(អាន:ថ្នាំងងុយគេង ពេលអ្នកគួរប្រើ)
លើសពីនេះទៀត ការបញ្ជូនក្នុងរយៈពេល ៣-៥ ថ្ងៃដំបូងនៃជំងឺ ឬការចម្លងរោគសញ្ញាដែលមានសក្តានុពល ការចម្លងវីរុសមុនពេលលេចចេញរោគសញ្ញា – គឺជាកត្តាជំរុញដ៏សំខាន់មួយនៃការចម្លងជំងឺផ្តាសាយ។
(អាន:ស្បែកកូនរបស់អ្នកនឹងស្អាតហើយមិនរមាស់បើធ្វើតាមវិធីនេះ តើកូនស្រីរបស់អ្នកចេះតែរមាស់ស្បែកមែនទេ?)
ចំនួនបន្តពូជ – ចំនួននៃការឆ្លងមេរោគបន្ទាប់បន្សំដែលបានបង្កើតពីអ្នកឆ្លងម្នាក់ត្រូវបានគេដឹងថាមានចន្លោះពី ២ ទៅ ២,៥ សម្រាប់វីរុសកូវីដ-១៩ ខ្ពស់ជាងជំងឺផ្តាសាយ។ ទោះយ៉ាងណា ការប៉ាន់ប្រមាណសម្រាប់ទាំងវីរុសកូវីដ-១៩ និងវីរុសផ្តាសាយ គឺមានបរិបទ និងពេលវេលាជាក់លាក់ដែលធ្វើឱ្យការប្រៀបធៀបផ្ទាល់កាន់តែពិបាក។
កុមារ គឺជាកត្តាជំរុញសំខាន់នៃការចម្លងវីរុសផ្តាសាយនៅក្នុងសហគមន៍។ ចំពោះវីរុស COVID-19 ទិន្នន័យដំបូងបង្ហាញថា កុមាររងផលប៉ះពាល់តិចជាងមនុស្សធំ ហើយអត្រាវាយប្រហារគ្លីនិកក្នុងក្រុមអាយុ ០-១៩ ឆ្នាំគឺទាប។ ទិន្នន័យបឋមបន្ថែមទៀតពីការសិក្សាចម្លងតាមគ្រួសារនៅក្នុងប្រទេសចិនបានបង្ហាញថា កុមារត្រូវបានឆ្លងពីមនុស្សធំជាជាងចម្លងទៅមនុស្សធំ។
ខណៈពេលដែលជួរនៃរោគសញ្ញាសម្រាប់វីរុសទាំងពីរគឺស្រដៀងគ្នា ប៉ុន្តែប្រភាគដែលមានជំងឺធ្ងន់ធ្ងរហាក់ដូចជាខុសគ្នា។ សម្រាប់ទិន្នន័យវីរុសកូវីដ-១៩ បានបង្ហាញថា ៨០% នៃការបង្ករោគគឺស្រាល ឬគ្មានរោគសញ្ញា ១៥% ជាការបង្ករោគធ្ងន់ធ្ងរដែលទាមទារអុកស៊ីសែន និង ៥% ជាការបង្ករោគធ្ងន់ធ្ងរដែលទាមទារឱ្យមានការបញ្ចូលខ្យល់។ ប្រភាគនៃការឆ្លងធ្ងន់ធ្ងរ និងអាចខ្ពស់ជាងអ្វីដែលត្រូវបានគេសង្កេតឃើញ ចំពោះការឆ្លងជំងឺផ្តាសាយ។
អ្នកដែលប្រឈមនឹងការឆ្លងជំងឺផ្តាសាយធ្ងន់ធ្ងរ គឺកុមារ ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ មនុស្សចាស់ អ្នកដែលមានជំងឺប្រចាំកាយរ៉ាំរ៉ៃ និងអ្នកដែលមានភាពស៊ាំទន់ខ្សោយ។ សម្រាប់វីរុសកូវីដ-១៩ ការយល់ដឹងរបស់យើងនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះគឺថាអាយុកាន់តែចាស់ និងលក្ខខណ្ឌសុខភាពអាចបង្កើនហានិភ័យនៃការឆ្លងមេរោគធ្ងន់ធ្ងរ។ អត្រាមរណៈភាពសម្រាប់វីរុសកូវីដ-១៩ ហាក់ដូចជាខ្ពស់ជាងជំងឺផ្តាសាយជាពិសេសជំងឺផ្តាសាយតាមរដូវ៕