លទ្ធផលឬការបកប្រែនៃការរាប់គ្រាប់ឈាមដែលភាគច្រើនគ្រូពេទ្យកម្រនឹងប្រាប់ឲ្យដឹងច្បាស់

ឈាមគឺជាសារធាតុរ៉ាវក្នុងខ្លួនដ៏ពិសេសមួយប្រភេទដែលអាចផ្គតផ្គង់ជីវជាតិ និងអុកស៊ីសែនទៅសរីរាង្គផ្សេងៗ សាច់ដុំ និងជាលិកាពេញរាងកាយបាន។ វាក៏ដឹកជញ្ជូនកាកសំណល់បានពីការរំលាយអាហារ និងកាបូនឌីអុកស៊ីតដើម្បីបញ្ចេញចោលដែរ។ (អាន:ស្បែកកូនរបស់អ្នកនឹងស្អាតហើយមិនរមាស់បើធ្វើតាមវិធីនេះ តើកូនស្រីរបស់អ្នកចេះតែរមាស់ស្បែកមែនទេ?)ឈាមត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយកោសិកាគ្រាប់ឈាម និងផ្លាស្មា។ កោសិកាឈាមត្រូវបានចែកចេញជាបីប្រភេទ នោះគឺ កោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហម (Red Blood Cell, RBC ឬ Erythrocytes) កោសិកាគ្រាប់ឈាមស (White Blood Cell, WBC ឬ Leukocytes) និងប្លាកែត (Thrombocytes) ។ ផ្លាស្មាត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយទឹកឈាមប្រមាណ ៥៥ភាគរយ ខណៈពេលដែលកោសិកាគ្រាប់ឈាមត្រូវបានបង្កើតឡើងដោយជាតិទឹកឈាម ៤៥ភាគរយផ្សេងទៀត។ ផ្លាស្មាមានកោសិកាគ្រាប់ឈាម ប្លាកែត ប្រូតេអ៊ីន គ្លុយកូស ជាតិរ៉ែ អ័រម៉ូន និងកាបូនឌីអុកស៊ីត។ 

ការធ្វើតេស្តឈាមគឺជាវិធីសាស្រ្តដ៏មានប្រយោជន៍បំផុតក្នុងការកំណត់រោគវិនិច្ឆ័យជំងឺ ហើយការធ្វើតេស្តឈាមនេះក៏មានច្រើនប្រភេទខុសៗគ្នាដែរ។ ក្នុងពេលធ្វើតេស្ត គ្រូពេទ្យនឹងបូមឈាមពីអ្នកជំងឺ ហើយយកវាទៅពិនិត្យក្នុងមីក្រូទស្សន៍ ឬធ្វើតេស្តជាមួយនឹងសារធាតុគីមីជាច្រើនទៀត។ ការកើនឡើង ឬថយចុះរបស់ចំនួនសមាសធាតុក្នុងឈាម និងការប្រែប្រួលរូបរាង ឬទំហំរបស់វាសុទ្ធតែអាចបញ្ជាក់បានពីភាពមិនធម្មតាហើយ។ 

តើអ្វីទៅជាការធ្វើតេស្តដោយការរាប់គ្រាប់ឈាមពេញលេញ (Complete Blood Count, CBC)? 

តេស្តដោយការរាប់គ្រាប់ឈាមពេញលេញ គឺជាការធ្វើតេស្តឈាមដែលគេធ្វើជាញឹកញាប់មួយប្រភេទ ដែលនឹងបង្ហាញអំពីព័ត៌មានទាក់ទងនឹងកោសិកាគ្រាប់ឈាម។ គេធ្វើតេស្តនេះដើម្បីវាយតម្លៃទៅលើស្ថានភាពទូទៅរបស់សុខភាព រកមើលជំងឺរបស់ឈាមជាដើម។ ការដែលកើនឡើង ឬថយចុះចំនួនរបស់កោសិកាគ្រាប់ឈាមអាចនឹងបញ្ជាក់អំពីវត្តមានរបស់ជំងឺជាច្រើនបានដូចជា ជំងឺកង្វះគ្រាប់ឈាម ការបង្ករោគ មានការកកឈាមខុសធម្មតា មហារីកគ្រាប់ឈាម និងជំងឺទាក់ទងនឹងប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ។ 

ពេលណាដែលគួរធ្វើតេស្តមួយនេះ?

តេស្តឈាមប្រភេទនេះច្រើនតែធ្វើជាទម្លាប់នៃការពិនិត្យសុខភាព។ វាតែងតែត្រូវបានគ្រូពេទ្យណែនាំឲ្យធ្វើនៅពេលមានបញ្ហាជំងឺកង្វះគ្រាប់ឈាម អាឡែហ្ស៊ី ការបង្ករោគ ឬសង្ស័យថាមានជំងឺទាក់ទងនឹងការហូរឈាមជាដើម។ ទោះបីជាមុនពេលវះកាត់ក៏គេអាចនឹងធ្វើតេស្តនេះដែរ។ 

គោលដៅនៃការធ្វើតេស្តនេះគឺដើម្បីវាយតម្លៃទៅលើ៖ ចំនួនកោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហម កោសិកាគ្រាប់ឈាមស ប្លាកែត អេម៉ូគ្លូប៊ីន អេម៉ាតូគ្រីត ឬចំណុះកោសិកាឈាម និងលក្ខណៈកោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហម (MCV, MCH, MCHC និង​RDW)

ការបកស្រាយទៅលើលទ្ធផល

១, កោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហម (RBC) 

កោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហមមានដូចជា អេម៉ូគ្លូប៊ីន ប្រូតេអ៊ីនដែលផ្ទុកជាតិដែកសម្រាប់ដឹកនាំអុកស៊ីសែន។ វាដើរតួនាទីសំខាន់មួយក្នុងការថែរក្សារូបរាងរបស់កោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហម។ 

• Red Blood Cell៖ នឹងប្រាប់អំពីចំនួនកោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហមដែលអ្នកមាន
• Hematocrite នឹងប្រាប់អំពីសមាមាត្រនៃចំណុះឈាមទាំងអស់ដែលផ្ទុកកោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហម។ វាប្រហែលជាអាចប្រែប្រួលទៅតាមកំពស់ដែលអ្នកនៅ និងការជក់បារីខ្លាំងក្លា។ 
• Mean Corpuscular Volume (MCV)៖ ប្រាប់អំពីមធ្យមភាគរបស់ទំហំកោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហម។ ដោយយោងទៅតាមការវាស់ទៅលើកោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហមធ្វើឲ្យគេអាចដឹងថា ការកង្វះគ្រាប់ឈាមអាចចែកចេញជាបីរប្រភេទទៀតដូចជា Microcytic (មានន័យថាទំហំកោសិកាគ្រាប់ឈាមតូចជាងធម្មតា) Normocytic( កោសិកាគ្រាប់ឈាមទំហំធម្មតា) និង Macrocytic (កោសិការគ្រាប់ឈាមធំជាងធម្មតា)។ 
• Mean Corpuscular Hemoglobin (MCH)៖ ប្រាប់អំពីមធ្យមភាគនៃចំនួនអុកស៊ីសែនដែលអេម៉ូគ្លូប៊ីនដឹកនាំក្នុងកោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហមមួយគ្រាប់។ 
• Mean Corupuscular Hemoglobin Concentration (MCHC) ប្រាប់អំពីមធ្យមភាគនៃកំហាប់អេម៉ូគ្លូប៊ីនដែឡមានក្នុងកោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហម។ 
• Red Blood Cell Distribution Width (RDW) គឺជាតម្លៃប្រែប្រួលមួយទៅលើទំហំរបស់កោសិកាគ្រាប់ឈាមក្រហម ដែលធម្មតាគឺមានទំហំ ៦ ទៅ៨ មីគ្រូម៉ែត្រ​(micrometer)។ 

២, កោសិកាគ្រាប់ឈាមស (WBC)

កោសិកាគ្រាប់ឈាមសនឹងបង្កើតបានជាប្រព័ន្ធការពាររាងកាយ និងជួយការពារខ្លួនពីការបង្ករោគផ្សេង។ កោសិកាគ្រាប់ឈាមសមានដូចជា Neuotrophils, Eosinophils, Basophils, Monocytes និង Lymphocytes។ (អាន:ថ្នាំងងុយគេង ពេលអ្នកគួរប្រើ)

៣, ប្លាកែត

ប្លាកែតក៏ត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាកោសិកាគ្រាប់ឈាមដែរ ដែលវាមានតួនាទីធ្វើឲ្យឈាមកក។ 

• Platelet Count៖ ប្រាប់ពីចំនួនរបស់ប្លាកែតក្នុងឈាម។ តែការកើនឡើងចំនួនរបស់វាត្រូវបានគេហៅថា Thrombocytosis។ ការថយចុះហៅថា Thrombocytopenia។ 
• Mean Platelet Volume (MPV)៖ វាការវាស់ទៅលើមធ្យមភាគទំហំរបស់ប្លាកែត៕