ជំងឺគ្រុនចាញ់គឺជាជំងឺម្យ៉ាងដែលមានបញ្ហាជាការញាក់ និងក្តៅខ្លួនម្តង់ហើយម្តង់ទៀត ហើយបង្កឡើងដោយប៉ារ៉ាសិតមួយប្រភេទដែលចម្លងតាមរយៈសត្វមូស ។ (អាន:ស្បែកកូនរបស់អ្នកនឹងស្អាតហើយមិនរមាស់បើធ្វើតាមវិធីនេះ តើកូនស្រីរបស់អ្នកចេះតែរមាស់ស្បែកមែនទេ?)ជំងឺគ្រុនចាញ់បានសម្លាប់មនុស្សប្រហែលជា ១លាននាក់ហើយក្នុងមួយឆ្នាំៗទូទាំងពីភពលោក ។
ខណៈពេលដែលជំងឺនេះមិនសូវកើតមានក្នុងអាកាសធាតុត្រជាក់បង្គួរ តែវានៅតែកើតមានច្រើនក្នុងប្រទេសតំបន់ត្រូពិចដដែល ។ មន្ត្រីរាជការសុខភាពពិភពលោកកំពុងតែព្យាយាមកាត់បន្ថយអត្រានៃអ្នកកើតជំងឺគ្រុនចាញ់តាមរយៈការដេកក្នុងមុង ដើម្បីជួយការពារពីមូសខាំ ។ វ៉ាក់ស៊ាំងសម្រាប់បង្ការជំងឺគ្រុនចាញ់ក្នុងពេលថ្មីៗនេះកំពុងស្ថិតក្នុងការផលិតនៅឡើយ ។
ជំងឺគ្រុនចាញ់អាចបណ្តាលឲ្យមានគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតបាន ជាពិសេសភាពមិនទៀងទាត់នៃការប្រែប្រួលអាកាសធាតុក្នុងតំបន់ត្រូពិចនៃប្រទេសអាហ្វ្រិក ។ មជ្ឈមណ្ឌលគ្រប់គ្រងនិងបង្ការជំងឺ (CDC)បានធ្វើស្ថិតិថា ៩០ភាគរយនៃអ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺគ្រុនចាញ់កើតឡើងនៅក្នុងប្រទេសអាហ្វ្រិក ដែលភាគច្រើនគឺជាកុមារអាយុក្រោម ៥ឆ្នាំ។
ភាគច្រើននៃករណី អ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺគ្រុនចាញ់គឺមានជាប់ទាក់ទងនឹងផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរមួយឬច្រើនដូចខាងក្រោម៖
- គ្រុនចាញ់ក្នុងខួរក្បាល៖ ប្រសិនបើគ្រាប់ឈាមក្រហមដែលផ្ទុកទៅដោយប៉ារ៉ាសិតទៅស្ទះក្នុងសរសៃឈាមតូចៗរបស់ខួរក្បាល ការហើមខួរក្បាល ឬខូចខួរក្បាលប្រហែលជាអាចកើតមាន ។
- ពិបាកដកដង្ហើម៖ ការចាលជាត់ទឹកនៅក្នុងសួតរបស់អ្នក(ហើមសួត) អាចធ្វើអោយពិបាកក្នុងការដកដង្ហើម។
- ខ្សោយសារីរាង្គ៖ ជំងឺគ្រុនចាញ់អាចធ្វើអោយតម្រងនោម ឬថ្លើមរបស់អ្នកខ្សោយ ឬបែកអណ្តើក។ បញ្ហាទាំងអស់នេះអាចធ្វើអោយគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតបាន។
- ស្លេកស្លាំងធ្ងន់ធ្ងរ៖ ជំងឺគ្រុនចាញ់ធ្វើអោយខូចខាតដល់គ្រាប់ឈាមក្រហម ដូច្នេះការស្លេកស្លាំងធ្ងន់ធ្ងរអាចនឹងកើតមាន។
- ជាតិស្ករក្នុងឈាមថយចុះ៖ ទម្រងធ្ងន់ធ្ររបស់ជំងឺគ្រុនចាញ់អាចធ្វើអោយជាតិស្ករក្នុងឈាមថយចុះ ហើយថ្នាំគីនីនគឺជាថ្នាំមួយប្រភេទដែលគេប្រើជាញឹកញាប់សម្រាប់ព្យាបាលជំងឺគ្រុនចាញ់។ ការដែលមានជាតិស្ករចុះខ្លាំងអាចធ្វើឲ្យអ្នកជំងឺសន្លប ឬស្លាប់។
ការលាប់ឡើងវិញប្រហែលជាអាចកើតមាន
ប៉ារ៉ាសិតជំងឺគ្រុនចាញ់មួយចំនួនដែលបង្កអោយមានជំងឺស្រាលៗ អាចនឹងក្នុងខ្លួនរបស់អ្នករាប់ឆ្នាំ ហើយអាចលាប់ឡើងវិញដែរ៕(អាន:ថ្នាំងងុយគេង ពេលអ្នកគួរប្រើ)