ជំងឺមហារីកមិនមែនកើតឡើងដោយចៃដន្យទេ ! នេះជាកត្តាប្រឈមដែលអ្នកត្រូវដឹង

ជំងឺមហារីក គឺជាជំងឺដ៏ធ្ងន់ធ្ងរមួយដែលកើតឡើងនៅពេលដែលកោសិកាក្នុងរាងកាយចាប់ផ្តើមលូតលាស់ខុសប្រក្រតី និងមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន ។

ខាងក្រោមនេះគឺជា លក្ខណៈសម្គាល់ (រោគសញ្ញា) និង កត្តាប្រឈម ដែលអ្នកគួរដឹង៖

១. លក្ខណៈសម្គាល់ និងរោគសញ្ញាគួរឱ្យសង្ស័យ

រោគសញ្ញានៃជំងឺមហារីកអាចខុសគ្នាទៅតាមប្រភេទ និងទីតាំងរបស់វា ប៉ុន្តែនេះគឺជា សញ្ញាព្រមានទូទៅ ដែលអ្នកមិនគួរមើលរំលង៖

-ស្រកទម្ងន់ដោយគ្មានមូលហេតុ ៖ ស្រកគីឡូខ្លាំងភ្លាមៗ (៥-១០ គីឡូ) ដោយមិនបានតមអាហារ ឬហាត់ប្រាណ។

-អស់កម្លាំងខ្លាំងខុសធម្មតា៖ ទោះបីជាសម្រាកគ្រប់គ្រាន់ហើយក៏នៅតែល្ហិតល្ហៃ គ្មានកម្លាំង។

-មានដុំពក ឬហើម៖ ជាពិសេសនៅត្រង់សុដន់ ក ក្រលៀន ឬផ្នែកណាមួយនៃរាងកាយដែលមានដុំរឹងខុសធម្មតា។

-ការប្រែប្រួលលើស្បែក៖ ប្រជ្រុយប្រែពណ៌ រីកធំជាងមុន ឬមានរបួសនៅលើស្បែកដែលមិនងាយជាសះស្បើយ។

-បញ្ហាបត់ជើង ឬការនោម៖ ទល់លាមក ឬរាគរ៉ាំរ៉ៃ, នោមមានឈាម, ឬនោមញឹកខុសធម្មតា។

-ក្អក ឬស្អកករ៉ាំរ៉ៃ៖ ក្អកមិនបាត់លើសពី ២-៣ សប្តាហ៍, ក្អកមានឈាម ឬស្អកកខ្លាំង។

-ការធ្លាក់ឈាមខុសធម្មតា៖ ដូចជាធ្លាក់ឈាមតាមទ្វារមាស (ស្ត្រី), តាមច្រមុះ, ឬក្នុងលាមក។

-ការឈឺចាប់មិនបាត់៖ ឈឺចាប់នៅកន្លែងណាមួយនៃរាងកាយដោយមិនដឹងមូលហេតុ និងប្រើថ្នាំហើយមិនបាត់។

ចំណាំ៖ ការមានរោគសញ្ញាទាំងនេះ មិនមែនមានន័យថាអ្នកកើតមហារីក ១០០% ទេ វាអាចជាជំងឺផ្សេង ។ ប៉ុន្តែអ្នកត្រូវ ទៅជួបគ្រូពេទ្យជាបន្ទាន់ ដើម្បីពិនិត្យឱ្យច្បាស់ ។

២. កត្តាប្រឈម

កត្តាប្រឈមមានន័យថា អ្វីដែលធ្វើឱ្យអ្នកមានឱកាសកើតជំងឺមហារីកខ្ពស់ជាងគេ ។ វាចែកជាពីរ គឺកត្តាអាចកែប្រែបាន និងមិនអាចកែប្រែបាន ៖

ក. កត្តាអាចកែប្រែបាន (ទម្លាប់រស់នៅ):

-ការជក់បារី៖ ជាមូលហេតុចម្បងនៃមហារីកសួត និងមហារីកជាច្រើនទៀត។

-ការពិសាគ្រឿងស្រវឹង៖ ផឹកស្រាច្រើនប្រឈមនឹងមហារីកថ្លើម បំពង់អាហារ និងក្រពះ។

-របបអាហារ៖ ញ៉ាំអាហារកែច្នៃច្រើន (សាច់ក្រហម, អាហារកំប៉ុង), ញ៉ាំបន្លែផ្លែឈើតិច, និងការញ៉ាំប្រៃ ឬផ្អែមពេក។

-ការធាត់លើសទម្ងន់៖ ជាតិខ្លាញ់ច្រើនក្នុងខ្លួនអាចបង្កឱ្យកោសិកាលូតលាស់ខុសប្រក្រតី។

-កង្វះការហាត់ប្រាណ៖ មិនសូវបញ្ចេញសកម្មភាពរាងកាយ។

-ការប៉ះពាល់កាំរស្មីព្រះអាទិត្យខ្លាំង៖ មិនបានការពារស្បែក អាចនាំឱ្យកើតមហារីកស្បែក។

ខ. កត្តាផ្សេងៗទៀត:

-វីរុស និងការឆ្លងរោគ៖ ដូចជា ជំងឺរលាកថ្លើមប្រភេទ B និង C (នាំឱ្យកើតមហារីកថ្លើម), មេរោគ HPV (នាំឱ្យកើតមហារីកមាត់ស្បូន)។

-តំណពូជ (Genetics)៖ ប្រសិនបើមានសមាជិកគ្រួសារ (ឪពុកម្តាយ ឬបងប្អូន) ធ្លាប់កើតមហារីក អ្នកក៏មានហានិភ័យខ្ពស់ដែរ។

-អាយុ៖ មហារីកភាគច្រើនកើតឡើងលើមនុស្សវ័យចំណាស់ (ទោះបីក្មេងក៏អាចកើតបានដែរ)។

-សារធាតុគីមី៖ ការប៉ះពាល់សារធាតុគីមីពុលនៅកន្លែងធ្វើការ ឬបរិស្ថាន (ដូចជា ផ្សែងពុល, ថ្នាំសម្លាប់សត្វល្អិត) ៕