គីសតម្រងនោម គឺជាថង់តូចៗដែលពោរពេញទៅដោយសារធាតុរាវ (ជាធម្មតាទឹក) ដែលអាចលេចឡើងនៅក្នុងតម្រងនោមមួយ ឬទាំងពីរ។ ភាគច្រើន គីសទាំងនេះមានលក្ខណៈ សាមញ្ញ និងមិនបង្កគ្រោះថ្នាក់អ្វីឡើយ។
ទោះជាយ៉ាងណា ក្នុងករណីខ្លះ គីសអាចលូតលាស់ធំ ឬមានភាពស្មុគស្មាញ ដែលតម្រូវឲ្យមានការតាមដាន និងព្យាបាល។ ការយល់ដឹងពីរោគសញ្ញាអាចជួយអ្នកឲ្យដឹងពីពេលដែលអ្នកគួរទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ។
តើគីសតម្រងនោមមានរោគសញ្ញាអ្វីខ្លះ?
ការពិតដែលគួរឲ្យចាប់អារម្មណ៍នោះគឺ៖ ក្នុងករណីភាគច្រើន គីសតម្រងនោមសាមញ្ញ គឺមិនមានរោគសញ្ញាអ្វីទាំងអស់! ជាធម្មតា គីសទាំងនេះត្រូវបានរកឃើញដោយចៃដន្យតាមរយៈការថតស្កេន (Ultrasound, CT scan, ឬ MRI) ដែលធ្វើឡើងសម្រាប់មូលហេតុសុខភាពផ្សេងទៀត។
ប៉ុន្តែ ប្រសិនបើគីសនោះ រីកធំ ខ្លាំង ឬបង្កឲ្យមានផលវិបាក (ដូចជាការឆ្លងមេរោគ ឬការស្ទះ) អ្នកអាចចាប់ផ្តើមជួបប្រទះរោគសញ្ញាដូចខាងក្រោម៖
- ការឈឺចាប់នៅផ្នែកខាងខ្នង ឬចំហៀង:
- ជាធម្មតា គឺជាការឈឺចាប់តំបន់ចន្លោះឆ្អឹងជំនីរ និងត្រគាកឬផ្នែកខាងលើនៃពោះ។
- ការឈឺចាប់នេះកើតឡើងនៅពេលដែលគីសរីកធំរហូតដល់ សង្កត់ទៅលើសរីរាង្គ ឬសរសៃប្រសាទ ដែលនៅជិតនោះ។
- ហូរឈាមក្នុងទឹកនោម:
- វាអាចកើតឡើងប្រសិនបើគីសមានការដាច់រហែកបន្តិចបន្តួច ឬហូរឈាមចូលទៅក្នុងប្រព័ន្ធប្រមូលទឹកនោម។
- អ្នកអាចមើលឃើញទឹកនោមមានពណ៌ក្រហម ឬផ្កាឈូក (ឈាមច្រើន) ឬគ្រាន់តែមានវត្តមានឈាមដែលត្រូវពិនិត្យដោយមន្ទីរពិសោធន៍ (ឈាមតិចតួច)។
- ការឆ្លងមេរោគឬក្តៅខ្លួន:
- ប្រសិនបើគីស ឬតម្រងនោមមានការឆ្លងមេរោគ អ្នកអាចជួបប្រទះ ក្តៅខ្លួន ញាក់ រួមជាមួយនឹងការឈឺចាប់នៅផ្នែកចំហៀងខ្នង។
- នេះជារោគសញ្ញាដែលទាមទារការព្យាបាលបន្ទាន់។
- សម្ពាធឈាមខ្ពស់:
- ក្នុងករណីដ៏កម្រ គីសអាចរារាំងលំហូរឈាមតាមតម្រងនោម ដែលបណ្តាលឲ្យតម្រងនោមបញ្ចេញអរម៉ូនដើម្បីបង្កើនសម្ពាធឈាម។
- បញ្ហានៃការនោម:
- ប្រសិនបើគីសស្ថិតនៅកន្លែងដែលវា ស្ទះលំហូរទឹកនោម (ដូចជានៅកញ្ចឹងកនៃតម្រងនោម) វាអាចបណ្តាលឲ្យនោមញឹក ឬឈឺចាប់ពេលនោម។
- មុខងារតម្រងនោមចុះខ្សោយ:
- ប្រសិនបើមានគីសច្រើនពេក (ឧទាហរណ៍៖ ក្នុងជំងឺ Polycystic Kidney Disease – PKD) ឬគីសមានទំហំធំខ្លាំង ការលូតលាស់របស់វាអាច បំផ្លាញជាលិកាតម្រងនោម ដែលនាំឲ្យមុខងារតម្រងនោមចុះខ្សោយ (Kidney Failure)។ រោគសញ្ញានេះត្រូវបានរកឃើញតាមរយៈការធ្វើតេស្តឈាម។
តើពេលណាគួរទៅជួបគ្រូពេទ្យ?
ទោះបីជាគីសតម្រងនោមសាមញ្ញមិនមានគ្រោះថ្នាក់ក៏ដោយ អ្នកគួរតែទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យភ្លាម ប្រសិនបើអ្នកជួបប្រទះរោគសញ្ញាណាមួយដូចជា៖
- ឈឺចាប់ខ្លាំង ឬរ៉ាំរ៉ៃនៅផ្នែកខាងខ្នង ឬចំហៀង។
- ក្តៅខ្លួន និងឈឺចាប់ (ដែលអាចជាសញ្ញានៃការឆ្លងមេរោគ)។
- មានឈាមនៅក្នុងទឹកនោម។
គ្រូពេទ្យនឹងធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យដើម្បីកំណត់ថា តើគីសរបស់អ្នកជាប្រភេទសាមញ្ញ ឬប្រភេទស្មុគស្មាញ ដែលអាចតម្រូវឲ្យមានការតាមដាន ឬការព្យាបាលបន្ត៕
(ប្រភព៖ បរទេស)