អាហារហឹរ គឺជាអាហារដែលមនុស្សជាច្រើនចូលចិត្ត ព្រោះវាជួយឲ្យចំណីអាហារមានរសជាតិឆ្ងាញ់ និងដាស់អារម្មណ៍។ ប៉ុន្តែ សម្រាប់អ្នកខ្លះវិញ ការញ៉ាំអាហារហឹរបែរជាក្លាយទៅជាទុក្ខព្រួយ ព្រោះវាបណ្ដាលឲ្យមានអាការ រាករូស រាល់ដងក្រោយពេលបរិភោគ។ តើហេតុអ្វីបានជាកើតមានបែបនេះ?
មូលហេតុចម្បងដែលនាំឲ្យរាករូសក្រោយញ៉ាំហឹរ
បាតុភូតនេះកើតឡើងដោយសារសារធាតុគីមីមួយឈ្មោះថា Capsaicin ដែលជាសមាសធាតុសកម្មនៅក្នុងម្ទេស។ សារធាតុនេះមានឥទ្ធិពលខ្លាំងទៅលើប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ៖
- ការរលាកភ្នាសពោះវៀន:
- Capsaicin ត្រូវបានរាងកាយយល់ថាជា កម្ដៅ ឬការឈឺចាប់ មិនមែនជាសារធាតុចិញ្ចឹមធម្មតាទេ។
- នៅពេលវាទៅដល់បំពង់អាហារ និងពោះវៀន វាធ្វើឲ្យមាន ការរលាក លើភ្នាសរំអិលនៃជញ្ជាំងពោះវៀន។ ការរលាកនេះជំរុញឲ្យពោះវៀនមានប្រតិកម្មដើម្បី បណ្ដេញ សារធាតុនោះចេញឲ្យបានលឿនបំផុត។
- ការបង្កើនចលនាពោះវៀន:
- Capsaicin ជួយបង្កើន ល្បឿននៃការកន្ត្រាក់ របស់សាច់ដុំពោះវៀន។ ចលនាលឿនពេកនេះធ្វើឲ្យអាហារ និងកាកសំណល់ រំលងដំណើរការស្រូបយកទឹក បានទាន់ពេលវេលា។
- លទ្ធផលគឺ លាមកចេញមកក្រៅមានសភាព រាវ (រាករូស)។
- ប៉ះពាល់ដល់ប្រព័ន្ធសរសៃប្រសាទ:
- សារធាតុ Capsaicin ចងភ្ជាប់ជាមួយឧបករណ៍ទទួលសញ្ញាក្នុងពោះវៀន ដែលធ្វើឲ្យខួរក្បាលបញ្ជាឲ្យមានប្រតិកម្មបណ្តេញចេញយ៉ាងលឿន។
- លក្ខណៈរាងកាយមានរំញោច:
- អ្នកខ្លះមាន ពោះវៀនដែលមារំញោច ជាងអ្នកដទៃ (ដូចជាអ្នកមានរោគសញ្ញា IBS – Irritable Bowel Syndrome) ដូច្នេះការប៉ះពាល់ Capsaicin បន្តិចបន្តួចក៏អាចបង្កជាប្រតិកម្មរាករូសភ្លាមៗដែរ។
ផលប៉ះពាល់សុខភាពនៃការរាករូសដោយសារអាហារហឹរ
ថ្វីត្បិតតែការរាករូសក្រោយញ៉ាំហឹរ ជាធម្មតាអាចបាត់ទៅវិញដោយខ្លួនឯងក៏ដោយ ប្រសិនបើកើតឡើងញឹកញាប់ វាអាចបង្កផលប៉ះពាល់៖
- ការខ្សោះជាតិទឹក:
- ការរាករូសរាល់ដង ធ្វើឲ្យរាងកាយ បាត់បង់ជាតិទឹក និងអេឡិចត្រូលីត យ៉ាងឆាប់រហ័ស ដែលអាចនាំឲ្យមានអាការវង្វេងវង្វាន់ អស់កម្លាំងខ្លាំង និងខ្សោះជាតិទឹកធ្ងន់ធ្ងរ។
- រលាករន្ធគូថ:
- សារធាតុ Capsaicin ដែលមិនទាន់រំលាយអស់ អាចចេញមកជាមួយលាមក ហើយបន្ត រលាកដល់ស្បែក ជុំវិញរន្ធគូថ បណ្ដាលឲ្យមានអារម្មណ៍ ក្រហាយ ឬឈឺចាប់ ខ្លាំងបន្ទាប់ពីបន្ទោរបង់។
- កង្វះការស្រូបយកសារធាតុចិញ្ចឹម:
- នៅពេលអាហារធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់ពោះវៀនលឿនពេក ការស្រូបយក វីតាមីន និងសារធាតុចិញ្ចឹម មួយចំនួនមិនបានពេញលេញទេ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរយៈពេលវែង។
- បញ្ហាក្រពះរ៉ាំរ៉ៃ:
- ការរលាកម្តងហើយម្តងទៀត អាចធ្វើឲ្យស្ថានភាពរលាកពោះវៀនដែលមានស្រាប់ (បើមាន) កាន់តែអាក្រក់ឡើង។
វិធីកាត់បន្ថយ និងបង្ការ
ប្រសិនបើអ្នកជាមនុស្សចូលចិត្តហឹរ តែងាយរាករូស អ្នកអាចសាកល្បងគន្លឹះទាំងនេះ៖
- កម្រិតបរិមាណ: ត្រូវ បន្ថយបរិមាណ ម្ទេសដែលអ្នកបរិភោគ។
- ញ៉ាំទឹកដោះគោ ឬទឹក: ផឹកទឹកដោះគោឬញ៉ាំផលិតផលទឹកដោះគោ ព្រោះជាតិខ្លាញ់ក្នុងទឹកដោះគោអាចជួយ រំលាយ និងលាងសម្អាត សារធាតុ Capsaicin បានល្អជាងទឹកធម្មតា។
- ញ៉ាំជាមួយជាតិខ្លាញ់ ឬប្រេង: ញ៉ាំអាហារហឹរជាមួយអាហារដែលមាន ជាតិប្រេង ឬខ្លាញ់ល្អ (ដូចជាប្រេងអូលីវ) ព្រោះ Capsaicin រលាយក្នុងខ្លាញ់ ដែលអាចកាត់បន្ថយឥទ្ធិពលរបស់វានៅពេលធ្វើដំណើរតាមបំពង់រំលាយអាហារ។
សរុបមក ការរាករូសក្រោយញ៉ាំហឹរ គឺជាប្រតិកម្មធម្មជាតិរបស់រាងកាយចំពោះសារធាតុ Capsaicin។ ការយល់ដឹងពីមូលហេតុអាចជួយអ្នក កែសម្រួលទម្លាប់បរិភោគ ដើម្បីរីករាយជាមួយរសជាតិហឹរដោយមិនប៉ះពាល់ដល់សុខភាព!
(ប្រភព៖ បរទេស)