តើអ្នកធ្លាប់ចាប់អារម្មណ៍នឹង អណ្ដាត របស់អ្នកទេ? អណ្ដាតមិនមែនត្រឹមតែជាសរីរាង្គសម្រាប់ភ្លក្សរសជាតិ និងជួយនិយាយប៉ុណ្ណោះទេ តែវាជា “កញ្ចក់សុខភាព” ដែលអាចឆ្លុះបញ្ចាំងពីបញ្ហានៅក្នុងសរីរាង្គខាងក្នុងរបស់អ្នក។ យោងតាមទស្សនៈវេជ្ជសាស្រ្ដបុរាណ និងសម័យទំនើប ការផ្លាស់ប្តូររូបរាង និងពណ៌អណ្តាត គឺជាសញ្ញាអាសន្នដែលព្រមានពីជំងឺធ្ងន់ធ្ងរ។
សូមឈ្វេងយល់ពី សញ្ញាសំខាន់ៗទាំង ៣ នៅលើអណ្ដាត ដែលអ្នកមិនគួរមើលរំលង៖
១. ការប្រែប្រួលពណ៌អណ្ដាត (ពណ៌ក្រហម ឬស្លេក)
ពណ៌ធម្មតារបស់អណ្ដាតដែលមានសុខភាពល្អ គឺពណ៌ ផ្កាឈូកស្រាល។ ការផ្លាស់ប្តូរពណ៌អាចបង្ហាញពីបញ្ហាខុសគ្នា៖
- អណ្ដាតក្រហមដិត (ឬក្រហមដូចផ្លែស្ត្រប៊ឺរី):
- ការព្រមាន: អាចជាសញ្ញានៃ កង្វះវីតាមីន ធ្ងន់ធ្ងរ (ជាពិសេស វីតាមីន B12 និង B9 – ហ្វូលេត), ការរលាក ធ្ងន់ធ្ងរ ឬជំងឺមួយចំនួនដូចជាជំងឺគ្រុនក្តៅ Scarlet Fever ឬជំងឺ Kawasaki។
- ន័យ: ភាពក្រហមដិតបង្ហាញពីការរលាកនៃកោសិកាអណ្ដាត (Glossitis)។
- អណ្ដាតស្លេក ឬសទៅលឿង:
- ការព្រមាន: អាចជាសញ្ញានៃ ភាពស្លេកស្លាំង (Anemia) ដោយសារកង្វះគ្រាប់ឈាមក្រហម ឬបញ្ហា ថ្លើម/ថង់ទឹកប្រមាត់ (កើតលឿង)។
- ន័យ: ភាពស្លេកស្លាំងបង្ហាញថាមិនមានឈាមគ្រប់គ្រាន់ទៅចិញ្ចឹមផ្ទៃអណ្ដាត។
២. អណ្ដាតមានស្រទាប់ខាប់ខុសប្រក្រតី (កករ ឬដុះផ្សិត)
ស្រទាប់ធម្មតានៅលើអណ្ដាតគួរតែស្តើង និងសៗ។ ស្រទាប់ខាប់ ឬការប្រែប្រួលផ្ទៃបង្ហាញពីភាពមិនប្រក្រតី៖
- ស្រទាប់ក្រាស់ពណ៌ស/លឿងខាប់ (Thick Coating):
- ការព្រមាន: ច្រើនតែជាសញ្ញានៃ ការបង្កគរោគដោយផ្សិត (Oral Thrush) ក្នុងមាត់ ដែលអាចកើតឡើងនៅពេលប្រព័ន្ធការពាររាងកាយចុះខ្សោយ ឬជាសញ្ញានៃ បញ្ហាប្រព័ន្ធរំលាយអាហារ (ដូចជាការកើនឡើងជាតិពុល ឬជាតិកាកសំណល់)។
- ន័យ: វាបង្ហាញថាមានការរីកលូតលាស់បាក់តេរី/ផ្សិតច្រើនហួសហេតុ។
- អណ្ដាតខ្មៅមានជ្រាំង(Black Hairy Tongue):
- ការព្រមាន: ទោះបីជាមិនសូវកើតមានក៏ដោយ នេះអាចបណ្តាលមកពីការប្រើប្រាស់ថ្នាំផ្សះរយៈពេលយូរ, អនាម័យមាត់មិនល្អ ឬជាសញ្ញានៃ ជំងឺទឹកនោមផ្អែម។
- ន័យ: កោសិកានៅលើផ្ទៃអណ្ដាតមិនបានជ្រុះចេញតាមធម្មតា។
៣. ការឈឺចាប់ ឬដំបៅដែលមិនបាត់ (ដុំពក ឬរលាករ៉ាំរ៉ៃ)
ការកើតដំបៅតូចៗ (Canker sores) អាចជារឿងធម្មតា ប៉ុន្តែរបួស ឬដុំពកដែលមិនបាត់ទៅវិញ គឺជាសញ្ញាគ្រោះថ្នាក់បំផុត៖
- ដំបៅ ឬដុំពកនៅមួយកន្លែងយូរ:
- ការព្រមាន: បើដំបៅ ឬដុំពកនៅលើអណ្ដាត មិនបាត់ទៅវិញក្នុងរយៈពេល ២ សប្តាហ៍ នោះវាអាចជាសញ្ញាដំបូងនៃ មហារីកមាត់/អណ្ដាត។
- ន័យ: កោសិកាមិនអាចស្តារឡើងវិញបាន ហើយមានការលូតលាស់ខុសប្រក្រតី។
- អណ្ដាតឈឺចាប់រ៉ាំរ៉ៃ និងរលាក:
- ការព្រមាន: អាចបណ្តាលមកពីការខ្វះសារធាតុចិញ្ចឹម (Iron, B12), អាលែកហ្ស៊ី ឬជំងឺប្រព័ន្ធភាពស៊ាំ។
ដំបូន្មានដ៏ម៉ឺងម៉ាត់: ត្រូវពិនិត្យអណ្ដាតរបស់អ្នកជារៀងរាល់ថ្ងៃ។ ប្រសិនបើអ្នកសង្កេតឃើញមានសញ្ញាទាំង ៣ ខាងលើនេះមានការផ្លាស់ប្តូរខ្លាំង ឬនៅតែបន្តកើតមាន លើសពី ១០-១៤ ថ្ងៃ សូម ប្រញាប់ទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យ ជាបន្ទាន់ ដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យបានត្រឹមត្រូវ និងទទួលការព្យាបាលទាន់ពេលវេលា។
សុខភាពចាប់ផ្តើមពីភាពយកចិត្តទុកដាក់លម្អិតតូចបំផុត!
(ប្រភព៖ បរទេស)