វាហាក់ដូចជាចម្លែក ប៉ុន្តែការដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល (Stroke) ចំពោះមនុស្សចាស់ ជារឿយៗកើតឡើងនៅកន្លែងដែលពួកគេគួរមានសុវត្ថិភាពបំផុត គឺ នៅក្នុងបន្ទប់ទឹក។ នេះមិនមែនជារឿងចៃដន្យឡើយ តែជាលទ្ធផលនៃការរួមបញ្ចូលគ្នានៃ ការផ្លាស់ប្តូរសម្ពាធឈាមភ្លាមៗ និងបរិស្ថានក្នុងបន្ទប់ទឹក ដែលបង្កើនហានិភ័យដល់អ្នកដែលមានជំងឺប្រចាំកាយស្រាប់។
ដើម្បីការពារមនុស្សជាទីស្រលាញ់របស់អ្នក សូមឈ្វេងយល់ពីមូលហេតុចម្បងទាំង ៣ ដែលធ្វើឱ្យបន្ទប់ទឹកក្លាយជា តំបន់ប្រឈមគ្រោះថ្នាក់ សម្រាប់ជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល៖
១. ការប្រែប្រួលសីតុណ្ហភាពភ្លាមៗ (Shock ដល់សរសៃឈាម)
ការផ្លាស់ប្តូរសីតុណ្ហភាពរវាងបន្ទប់ធម្មតា និងបន្ទប់ទឹក ជាពិសេសទឹកក្តៅ/ត្រជាក់ អាចប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងដល់សរសៃឈាម៖
- ទឹកក្តៅ: ការងូតទឹកក្តៅ (ឬការស្ថិតនៅក្នុងបន្ទប់ក្តៅ) ធ្វើឲ្យ សរសៃឈាមរីក (Vasodilation) និង សម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះ។ សម្រាប់អ្នកមានជំងឺបេះដូង ឬសរសៃឈាមខ្សោយ នេះអាចបណ្តាលឲ្យខួរក្បាលខ្វះឈាមភ្លាមៗ។
- ទឹកត្រជាក់: ការប៉ះនឹងទឹកត្រជាក់ភ្លាមៗ (ឬត្រជាក់ក្នុងបន្ទប់) ធ្វើឲ្យ សរសៃឈាមរួមតូច (Vasoconstriction) និង សម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់ ភ្លាមៗ ដែលអាចបង្កឲ្យសរសៃឈាមខ្សោយក្នុងខួរក្បាល ដាច់ ឬ ស្ទះ។
២. សកម្មភាពដែលបង្កើនសម្ពាធក្នុងខ្លួន
សកម្មភាពសាមញ្ញៗនៅក្នុងបន្ទប់ទឹកអាចបង្កើនសម្ពាធឈាម និងសម្ពាធក្នុងខ្លួនយ៉ាងខ្លាំង ដែលជាកត្តាហានិភ័យធ្ងន់ធ្ងរ៖
- ការប្រឹងបត់ជើងធំ: ការប្រឹងជុះខ្លាំងពេលទល់លាមក គឺជាមូលហេតុចម្បងមួយដែលធ្វើឲ្យ សម្ពាធឈាមឡើងភ្លាមៗ និងតានតឹងសរសៃឈាមខួរក្បាល។
- ការក្រោកឈរភ្លាមៗ: ការក្រោកឈរភ្លាមៗពីការអង្គុយ (ដូចជាពេលបន្ទោរបង់) អាចបណ្តាលឲ្យសម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះយ៉ាងលឿន ដែលនាំឲ្យ វិលមុខ និង ដួល ឬ ខ្វះឈាមទៅចិញ្ចឹមខួរក្បាល។
៣. កត្តាហានិភ័យពីបរិស្ថាន និងជំងឺប្រចាំកាយ
បន្ទប់ទឹកគឺជាកន្លែងដែលមានផ្ទៃ រអិល និងមាន សំណើមខ្ពស់ ស្រាប់៖
- ហានិភ័យដួល: ការដួលនៅក្នុងបន្ទប់ទឹក អាចបណ្តាលឲ្យមាន ការប៉ះទង្គិចក្បាលធ្ងន់ធ្ងរ ដែលនាំឲ្យមានការ ហូរឈាមក្នុងខួរក្បាល។
- អ្នកមានជំងឺស្រាប់: មនុស្សចាស់ភាគច្រើនមានជំងឺប្រចាំកាយរួចហើយ ដូចជា ជំងឺលើសឈាម, ខ្លាញ់ក្នុងឈាម, ទឹកនោមផ្អែម និង ជំងឺបេះដូង។ កត្តាទាំងនេះធ្វើឲ្យសរសៃឈាមរបស់ពួកគេចុះខ្សោយស្រាប់ ហើយងាយរងគ្រោះនឹងការប្រែប្រួលសម្ពាធឈាម។
ដំណោះស្រាយ៖ គន្លឹះដើម្បីបង្កើនសុវត្ថិភាពក្នុងបន្ទប់ទឹក
ដើម្បីការពារមនុស្សចាស់ពីគ្រោះថ្នាក់ក្នុងបន្ទប់ទឹក អ្នកគួរតែ៖
- ជៀសវាងការផ្លាស់ប្តូរសីតុណ្ហភាពខ្លាំង: ត្រូវបើកម៉ាស៊ីនទឹកក្តៅ/ត្រជាក់បន្តិចម្តងៗ កុំងូតទឹកដែលក្តៅ ឬត្រជាក់ខ្លាំងពេក។
- រៀបចំបន្ទប់ទឹក: បំពាក់ របារទប់/ទាញ នៅក្បែរបង្គន់ និងកន្លែងងូតទឹក។ ប្រើ កន្ទេលទ្រនាប់ជើងមិនរអិល។
- បត់ជើងដោយប្រយ័ត្ន: កុំប្រឹងជុះខ្លាំង។ គួរប្រើថ្នាំបន្ទន់លាមក ឬបង្កើនជាតិសរសៃក្នុងអាហារ បើមានបញ្ហាទល់លាមក។
- ក្រោកយឺតៗ: ត្រូវប្រាប់មនុស្សចាស់ឲ្យ ក្រោកឈរយឺតៗ ពីការអង្គុយ ដើម្បីកុំឲ្យសម្ពាធឈាមធ្លាក់ចុះភ្លាមៗ។
ការការពារតូចតាចក្នុងបន្ទប់ទឹក អាចជួយសង្គ្រោះអាយុជីវិតមនុស្សជាទីស្រឡាញ់បាន!
(ប្រភព៖ បរទេស)