រោគសញ្ញាគេងមិនលក់ ឬគេងយឺត (DSPS) គឺជាស្ថានភាពមួយដែល ចង្វាក់ circadian ធម្មជាតិរបស់រាងកាយមិនស៊ីគ្នានឹងកាលវិភាគគេងទូទៅ។ នេះបណ្តាលឲ្យនាឡិកាជីវសាស្ត្រដែលគ្រប់គ្រងការគេង និងការភ្ញាក់ “ផ្លាស់ប្តូរ” យឺតជាងធម្មតា យ៉ាងហោចណាស់ ២ ម៉ោង។
ខាងក្រោមនេះជារោគសញ្ញាសំខាន់ៗ៖
- មានអារម្មណ៍ងងុយគេង និងអាចគេងលក់បានតែក្រោយពាក់កណ្ដាលអធ្រាត្រប៉ុណ្ណោះ (ឧទាហរណ៍ ម៉ោង ២ ឬ ៣ ទៀបភ្លឺ ឬក្រោយមកទៀត)។ ខុសពីមនុស្សទូទៅដែលងងុយគេងនៅចន្លោះម៉ោង ៩ យប់ ដល់ ១១ យប់។
- ភ្ញាក់ពីគេងនៅពេលព្រឹកជ្រៅ ឬពេលរសៀល ប្រសិនបើគ្មានកត្តាខាងក្រៅណាមួយបង្ខំឲ្យភ្ញាក់ពីដំណេកមុនពេលកំណត់។ មនុស្សទូទៅភ្ញាក់ពីគេងនៅចន្លោះម៉ោង ៦ ព្រឹក ដល់ ៨ ព្រឹក។
- គេងបានគ្រប់គ្រាន់នៅពេលដែលពួកគេគេងស្របតាមវដ្តធម្មជាតិរបស់ពួកគេ។
- មានអារម្មណ៍ងងុយគេង អស់កម្លាំង និងមានរោគសញ្ញាស្រដៀងនឹងការគេងមិនលក់រ៉ាំរ៉ៃ ប្រសិនបើត្រូវបានបង្ខំឲ្យក្រោកពីព្រលឹមដើម្បីធ្វើតាមកាលវិភាគសង្គម ឬការងារ។
- មិនអាចកែតម្រូវម៉ោងគេងឲ្យលឿនជាងមុនបានទេ ទោះបីជាពួកគេព្យាយាមយ៉ាងណាក៏ដោយ។ នេះគឺជាភាពខុសគ្នាដ៏សំខាន់រវាង DSPS និងទម្លាប់សត្វទីទុយពេលយប់ធម្មតា។ បើទោះជាពួកគេព្យាយាមចូលគេងលឿនក៏ដោយ ពួកគេនឹងមិនអាចគេងលក់បានទេ ឬបើគេងលក់ក៏ភ្ញាក់នៅពាក់កណ្តាលយប់ ហើយមានអារម្មណ៍ថាគេងមិនបានគ្រប់គ្រាន់។
និយាយរួម DSPS គឺខុសពីការគ្រាន់តែជា “សត្វទីទុយពេលយប់” ដែលអាចជ្រើសរើសគេងយឺត ហើយអាចកែប្រែទម្លាប់គេងរបស់ពួកគេបាន។ DSPS គឺជាស្ថានភាពមួយដែលរាងកាយពិតជាកំណត់ពេលវេលាគេងរបស់ខ្លួនយឺតជាងធម្មតា ដោយមិនអាចគ្រប់គ្រងបាន។
ចំណុចសម្គាល់
ប្រសិនបើលោកអ្នកមានបញ្ហាសុខភាពមិនប្រក្រតី ប្រញាប់ទៅជួបគ្រូពេទ្យជំនាញ៕