កន្ទុយកំប្រុក-កន្ទុយក្ងោក ត្រូវបានគេស្គាល់ និងប្រើប្រាស់ជាឱសថបុរាណក្នុងប្រទេសកម្ពុជា តាំងពីយូរលង់មកហើយ។ នេះបើយោងតាមសៀវភៅរុក្ខជាតិឱសថកម្ពុជារបស់ក្រសួងសុខាភិបាលឆ្នាំ២០០៨។
លក្ខណៈសម្គាល់រុក្ខជាតិ
- លក្ខណៈទូទៅ: វាជាប្រភេទ តិណជាតិ ដែលមាន មែកខ្ចីៗមានរោមគ្របដណ្តប់។
- ស្លឹក: មានលក្ខណៈជា ស្លឹករួមស្លាបសេស ពណ៌បៃតងខ្ចី រាងពងក្រពើស្រួចចុង។ ស្លឹកទាំងនេះដុះទល់ទងគ្នា មានរាងដូចរោមបក្សី ហើយក្នុងមួយទងមានពី ៣ ទៅ ៧ សន្លឹក។
- ផ្កា: មានពណ៌ ស្វាយខ្ចី នៅពេលនៅក្មេង ហើយប្រែជា ពណ៌ស នៅពេលចាស់។ ផ្កាមានរាងវែងមូល ដុះជាចង្កោមនៅចុងមែក ហើយមានប្រវែងពី ៣ ទៅ ៦ សង់ទីម៉ែត្រ។
- ផ្លែ: មានរាង ពងក្រពើ ហើយ គ្មានរោម។
កន្លែងដាំដុះនិងការបន្តពូជ
រុក្ខជាតិនេះ ដុះដោយខ្លួនឯង ជាទូទៅតាម តំបន់ភ្នំ ខ្ពង់រាប និងវាលរាប ក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។ វាបន្តពូជដោយ គ្រាប់។
ផ្នែកប្រើប្រាស់និងការព្យាបាល
សម្រាប់ការព្យាបាល គេប្រើប្រាស់ រុក្ខជាតិទាំងមូល នៃកន្ទុយកំប្លុក-កន្ទុយក្ងោក។ វាត្រូវបានគេជឿថាអាចព្យាបាលបញ្ហាសុខភាពជាច្រើនដូចជា៖
- ប៉ូវកម្លាំង
- ផ្តាសាយ ក្អក គ្រុនញាក់
- ពិសអាចម៍កុក (រមាស់ស្បែកដែលបង្កដោយដង្កូវទឹក)
- ព្រូនស៊ីឈាម ក្អកធ្លាក់ឈាម នោមឈាម របួសចេញឈាម
- ក្មេងមិនឃ្លានបាយ
ជាពិសេស ឫសរបស់វា អាចយកមកដុសលាយជាមួយស្រា ឬទឹកក្រូចឆ្មារ ហើយផឹក ឬលាបដើម្បី ព្យាបាលពិសពស់ខាំ។
កម្រិតប្រើប្រាស់និងការប្រុងប្រយ័ត្ន
- កម្រិតប្រើ: ប្រើប្រាស់ពី ៣០ ទៅ ៥០ ក្រាម ដោយយកមកដាំទឹកផឹកក្នុងមួយថ្ងៃ។
- ហាមប្រើ: ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ត្រូវបាន ហាមឃាត់ដាច់ខាត មិនឲ្យប្រើប្រាស់រុក្ខជាតិឱសថនេះឡើយ។
ចំណុចសម្គាល់
សូមចាំថា ការប្រើប្រាស់ឱសថបុរាណគួរតែស្ថិតក្រោមការណែនាំពីអ្នកជំនាញ ឬគ្រូពេទ្យ ដើម្បីធានាសុវត្ថិភាព និងប្រសិទ្ធភាព៕