តើអ្នកធ្លាប់សម្គាល់ឃើញអណ្តាតរបស់អ្នកប្រែជាពណ៌លឿង ឬលឿងខ្មៅដែរឬទេ? មានមនុស្សមិនច្រើនទេដែលនឹងដឹងថា វាគឺជាសញ្ញាមួយដែលថាមានអ្វីមួយធ្ងន់ធ្ងរកំពុងកើតឡើងនៅក្នុងខ្លួន។
អណ្តាតលឿងបណ្តាលមកពីកត្តាជាច្រើន រួមទាំងអនាម័យមាត់មិនល្អ ការជក់បារី និងទំពារថ្នាំជក់ មាត់ស្ងួត ជម្ងឺខាន់លឿង និងថ្នាំមួយចំនួន។
ខាងក្រោមនេះជាជំងឺដ៏គ្រោះថ្នាក់ទាំង ៥ ដែលអាចធ្វើឲ្យអណ្ដាតអ្នកប្រែជាលឿង៖
1.រោគសញ្ញានៃជម្ងឺខាន់លឿង
នៅពេលដែលអ្នកឃើញអណ្តាតពណ៌លឿង ត្រូវប្រាកដថាត្រូវយកចិត្តទុកដាក់លើរោគសញ្ញាផ្សេងទៀតនៃជម្ងឺខាន់លឿង។ ស្ថានភាពសុខភាពនេះត្រូវបានសម្គាល់ដោយការផ្លាស់ប្តូរមួយចំនួននៃពណ៌ស្បែក និងការផ្លាស់ប្តូរដោយឡែកនៃពណ៌ភ្នែក។
ស្ថានភាពអណ្តាតលឿងនេះ ភាគច្រើនកើតឡើងដោយសារការប្រមូលផ្តុំប៊ីលីរុយប៊ីន (Bilirubin) ក្នុងឈាម។ Bilirubin គឺជាផលិតផលកាកសំណល់ពណ៌លឿងដែលផលិតនៅពេលដែលកោសិកាឈាមក្រហមបំបែក។ ជម្ងឺខាន់លឿងអាចបណ្តាលមកពីកត្តាមួយចំនួន រួមទាំងជំងឺថ្លើម ជំងឺថង់ទឹកប្រមាត់ និងជំងឺឈាមមួយចំនួន។
2.ភាពស្លេកស្លាំង
ភាពស្លេកស្លាំងគឺជាស្ថានភាពមួយដែលឈាមខ្វះចំនួនកោសិកាឈាមក្រហមដែលត្រូវការសម្រាប់រាងកាយដើម្បីដំណើរការធម្មតា។ កោសិកាឈាមក្រហមដឹកអុកស៊ីហ្សែនទៅកាន់ជាលិកាពាសពេញរាងកាយ ដែលត្រូវបានប៉ះពាល់នៅពេលដែលខ្វះកោសិកាឈាមក្រហម។
ភាពស្លេកស្លាំងអាចបណ្តាលឱ្យមានរោគសញ្ញាមួយចំនួនរួមមាន អស់កម្លាំង ដង្ហើមខ្លី និងស្បែកស្លេក។ វាក៏អាចបណ្តាលឱ្យអណ្តាតលឿងផងដែរ។
3.រោគសញ្ញានៃជំងឺខ្សោយថ្លើម
ជំងឺមួយទៀតដែលអាចបណ្តាលឱ្យអណ្តាតលឿងគឺជំងឺខ្សោយថ្លើម។ នេះគឺជាស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរដែលថ្លើមមិនអាចដំណើរការធម្មតា។ នៅពេលដែលថ្លើមរបស់អ្នកមិនដំណើរការត្រឹមត្រូវ វាអាចបណ្តាលឱ្យមានការប្រមូលផ្តុំ bilirubin នៅក្នុងឈាម។
Bilirubin គឺជាផលិតផលកាកសំណល់ពណ៌លឿងដែលផលិតនៅពេលដែលកោសិកាឈាមក្រហមបំបែក។ នៅពេលដែលរឿងនេះមិនកើតឡើងដោយសារតែថ្លើមដំណើរការមិនល្អ bilirubin អាចប្រមូលផ្តុំនៅក្នុងឈាមដែលបណ្តាលឱ្យអណ្តាតរបស់អ្នកផ្លាស់ប្តូរពណ៌ទៅជាពណ៌លឿង។
4.រោគសញ្ញានៃជំងឺខ្សោយតម្រងនោម
ជំងឺខ្សោយតំរងនោម គឺជាស្ថានភាពធ្ងន់ធ្ងរដែលតម្រងនោមមិនអាចច្រោះផលិតផលកាកសំណល់ចេញពីឈាមបាន។ នេះអាចនាំឱ្យមានរោគសញ្ញាផ្សេងៗគ្នា រួមទាំងអណ្តាតលឿងផងដែរ។
សុខភាពតម្រងនោមត្រូវបានប៉ះពាល់ដោយកត្តារបៀបរស់នៅមួយចំនួន ដែលអាចនាំឱ្យមានការប្រមូលផ្តុំ bilirubin ច្រើនពេកនៅក្នុងឈាមដោយសារតែការលេចឡើងនៃជម្ងឺខាន់លឿង។ តម្រងនោមទទួលខុសត្រូវក្នុងការបញ្ចេញ bilirubin តាមរយៈទឹកនោម។ នៅពេលដែលតម្រងនោមបរាជ័យ ពួកគេមិនអាចបញ្ចេញ bilirubin ប្រកបដោយប្រសិទ្ធភាព ដែលនាំឱ្យមានការប្រមូលផ្តុំ bilirubin នៅក្នុងឈាម និងជម្ងឺខាន់លឿង។
5.អនាម័យមាត់មិនល្អអាចបណ្តាលឱ្យអណ្តាតរបស់អ្នកផ្លាស់ប្តូរពណ៌
អនាម័យមាត់មិនល្អគឺជាមូលហេតុទូទៅបំផុតនៃអណ្តាតលឿង។ បញ្ហានេះកើតឡើងជាចម្បងនៅពេលដែលអ្នកមិនរក្សាមាត់របស់អ្នកឱ្យស្អាត បណ្តាលឱ្យបាក់តេរី និងកំទេចកំទីអាហារកកកុញនៅខាងក្នុងមាត់ និងអណ្តាត ដែលបណ្តាលឱ្យអណ្តាតប្រែពណ៌។ បាក់តេរីក៏អាចបង្កើតសារធាតុពណ៌ដែលរួមចំណែកធ្វើឱ្យអណ្តាតលឿងផងដែរ។
វាជាសញ្ញាព្រមានដែលរាងកាយរបស់អ្នកកំពុងប្រាប់អ្នកនៅពេលដែលមានជម្ងឺដ៏គ្រោះថ្នាក់ដែលរំខានដល់ប្រព័ន្ធរបស់អ្នកបន្តិចម្តងៗ និងបណ្តាលឱ្យមានការបំផ្លិចបំផ្លាញនៅក្នុងខ្លួនរបស់អ្នក។ វាចាំបាច់ក្នុងការស្វែងរកមូលហេតុនៃការផ្លាស់ប្តូរពណ៌អណ្តាតភ្លាមៗ។ ក្នុងករណីខ្លះ ដូចជានៅពេលដែលអណ្តាតលឿងបណ្តាលមកពីអនាម័យមាត់មិនល្អ ឬការជក់បារី អណ្តាតពណ៌លឿងអាចដោះស្រាយដោយខ្លួនឯងជាមួយនឹងការផ្លាស់ប្តូររបៀបរស់នៅ៕