តាំពីកើតមក សរសៃឈាមអាក់ទែរបស់អ្នកគឺស្អាត បើកចំហរ និងមានភាពយឺត ។ លុះពេលយើងអាយុកាន់តែច្រើន ដំណើរនៃការស្ទះសរសៃឈាមអាក់ទែរដែលមានឈ្មោះថា ការក្រិនសរសៃឈាម (Atherosclerosis) ឬជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង Coronary ចាប់ផ្តើមកើតមាន ។ ស្នាមឆ្នូតៗរបស់ខ្លាញ់ឃើញកើតមាននៅក្នុង និងក្រោមស្រទាប់កោសិការដែលពាសពីលើជញ្ជាំងខាងក្នុងរបស់សរសៃអាក់ទែរ ។

ក្នុងរយៈយូរៗទៅស្នាមឆ្នូតៗរបស់ខ្លាញ់ទាំងនោះត្រូវបានប្រែក្លាយទៅជា Plaque (គឺជាសន្លាកជាលិការខ្លាញ់ដែលផ្តុំគ្នានៅក្នុងសរសៃឈាមអាក់ទែរ) ហើយធ្វើអោយស្ទះជិតដល់លំហូរឈាមទៀតផង ។ ប្រសិនបើមានអ្វីមួយនៃ Plaque ទាំងនេះដាច់ចេញមក នឹងបង្កអោយមានយន្តការនៃការកកឈាមកើតមានឡើង ។ ប្រសិនបើកំនកឈាមនោះធំគ្រប់គ្រាន់ វាអាចទៅស្ទះដល់លំហូរឈាមសំរាប់ទៅចិញ្ចឹមសាច់ដុំបេះដូង ពេលនោះអ្នកជំងឺនឹងកើតមានបញ្ហាគាំងបេះដូងភ្លាម ។
កាលណាលំហូរឈាមមានការថយចុះក៏អាចធ្វើអោយចង្វាក់បេះដូងលោតមិនដូចធម្មតាដែរ (Tachycardia និង Fibrillation) ហើយពេលខ្លះក៏បង្កអោយស្លាប់ភ្លាមៗទៀតផង ។ ប្រសិនបើសរសៃឈាមទៅចិញ្ចឹមខួរក្បាលត្រូវបានរាំងស្ទះ ឬកាត់ផ្តាច់ អ្នកនឹងអាចមានជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ។
អ្វីដែលអ្នកបរិភោគគឺជាការកំណត់ដ៏សំខាន់មួយថាតើការស្ទះសរសៃឈាមរបស់អ្នកវាលឿន និងធ្ងន់ធ្ងរដល់កំរិតណា ។ ការទទួលទាននូវរបបអាហារដែលត្រឹមត្រូវអាចជួយអោយសរសៃឈាមរបស់អ្នកបើកចំហរ មិនមានគ្រោះថ្នាក់ដោយសារកំនកឈាម និងធ្វើអោយលំហូរឈាមរបស់អ្នកមានភាពបត់បែនបានគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីទទួលបានសុខភាពល្អ ។ អាហារអាចធ្វើដូច្នេះបានដោយសារតែវាទៅប្រឆាំងការកើនឡើងនៃជាតិខ្លាញ់ Cholesterol និងខ្លាញ់ផ្សេងៗទៀតកុំអោយកកក្នុងសរសៃឈាម និយាយរួមគឺទប់កុំអោយមានការបង្កបង្កើតកំនកឈាម ។

ត្រីដើរតួរនាទីយ៉ាងសំខាន់សំរាប់ជាឱសថរបស់ជំងឺបេះដូង
មធ្យោបាយដ៏ល្អបំផុតដើម្បីកាត់បន្ថយនូវការកើតជំងឺបេះដូង គឺជាការទទួលទានត្រីជាពិសេសខ្លាញ់ត្រី ព្រោះខ្លាញ់របស់ត្រីពោរពេញទៅដោយខ្លាញ់ Omega-3 ។ គេមានអំណះអំណាងយ៉ាងច្រើនគាំទ្រចំពោះឥទ្ធិពលព្យាបាលរបស់ត្រីក្នុងការប្រឆាំងនឹងជំងឺបេះដូង-សរសៃឈាម។អាហារសមុទ្រប្រហែលជាឱសថដ៏ចម្បងសំរាប់ព្យាបាលជំងឺបេះដូង។ នៅក្នុងពិភពលោកយើងនេះអ្នកដែលចូលចិត្តបរិភោគអាហារសមុទ្រគឺមិនសូវនឹងមានជំងឺបេះដូងនោះទេ ទោះបីជាបរិភោគក្នុងចំនួនដែលតិចតួចប៉ុណ្ណាក៏ដោយក៏វាអាចមានប្រសិទ្ធភាពដែរ ។
ការសិក្សារបស់ជនជាតិហុល្លង់បានរកឃើញថា ការបរិភោគត្រីក្នុងកំរិតមធ្យម ៣០ក្រាម ក្នុងមួយថ្ងៃអាចកាត់បន្ថយជំងឺបេះដូងដែលគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតបានពាក់កណ្តាល ។ ការសិក្សាទៅលើបុរសជនជាតិអាមេរិកវ័យកណ្តាលចំនួន ៦០០០នាក់បានបង្ហើបអោយដឹងថា អ្នកដែលបានបរិភោគត្រីសមុទ្រ Mackerel ៣០ក្រាម ឬ ត្រី Bass ៨៥ក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃធ្វើអោយកាត់បន្ថយការស្លាប់ដោយសារជំងឺបេះដូងបាន ៣៦ភាគរយ នេះបើយើងប្រៀបធៀបនឹងបុរសដែលបរិភោគត្រីតិចជាងចំនួនខាងលើ ។

កាសិក្សាមួយទៀតទៅលើមនុស្សប្រុសវ័យ ២៥ឆ្នាំ ចំនួន ១៧០០០នាក់ បានរកឃើញថា ការគ្រោះថ្នាក់ដល់ជីវិតដោយសារការគាំងបេះដូងត្រូវបានធ្លាក់ចុះយ៉ាងខ្លាំងដោយសារតែពួកគេបានបរិភោគត្រី ។ ចំពោះអ្នកដែលមិនបរិភោគត្រីសោះអាចមានអត្រានៃការស្លាប់ដោយសារជំងឺបេះដូងច្រើនជាងមួយភាគបី ដែលចំនួននេះវាច្រើនជាងអ្នកដែលបានបរិភោគត្រីសមុទ្រ ៣០ក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ ។ ប្រសិនបើអ្នកអាចមើលទៅខាងក្នុងសរសៃឈាមអាក់ទែរបាន អ្នកនឹងអាចឃើញនូវសរសៃឈាមមួយៗដែលមានសុខភាពល្អបំផុតដោយសារតែពួកគេជាមនុស្សទទួលទានត្រី ហើយអ្នកដែលច្រើនតែកើតជំងឺបេះដូងនេះគឺជាអ្នកដែលមិនចូលចិត្តបរិភោគត្រី ។
ដើម្បីដឹងច្បាស់អំពីរឿងនេះ ការធ្វើកុសល្យវិច្ច័យលើសាកសពអាចធ្វើអោយអ្នកដឹងច្បាសអំពីបញ្ហានេះ ហើយវាក៏ជាអ្វីដែលអ្នកស្រាវជ្រាវជនជាតិដាណឺម៉ាក បានធ្វើក្នុងពេលថ្មីៗនេះដែរ ហើយការធ្វើដូច្នេះក៏បង្កើតបាននូវចំនុចសំគាល់មួយថ្មី សំរាប់ជាអំណះអំណាងដល់ការគាំទ្រនៃប្រសិទ្ធភាពរបស់ខ្លាញ់ត្រីដើម្បីបង្ការនឹងជំងឺក្រិនសរសៃឈាម ។
គេបានធ្វើការពិសោធន៍លើសរសៃឈាម និងជាលិការខ្លាញ់ពីសាកសពសំរាប់ធ្វើកុសល្យវិច្ច័យចំនួន ៤០។ ពួកគេបានវាស់កំរិតខ្លាញ់ត្រីនៅក្នុងជាលិការខ្លាញ់មនុស្សម្នាក់ៗ ។ អ្វីដែលមិនអាចប្រកែកបាននោះគឺ សរសៃឈាមដែលរលោង និងស្អាតបំផុតគឺស្ថិតនៅក្នុងសាកសពដែលមានជាតិខ្លាញ់ Omega-3 ច្រើន នៅក្នុងជាលិការខ្លាញ់ (មនុស្សដែលចូលចិត្តបរិភោគត្រី) ។

ការសិក្សាបានបង្ហាញថា ការបរិភោគត្រីបាន ៣០ក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ ឬពីរថ្ងៃក្នុងមួយសប្តាហ៍ អាចកាត់បន្ថយនូវឱកាសនៃការកើតជំងឺគាំងបេះដូងបានពីមួយភាគបី ទៅមួយភាគពីរ ។
ខ្ទឹមសរជួយបង្វិលពេលវេលាកុំអោយស្ទះសរសៃឈាមអាក់ទែ
លោក Arun Bordia អ្នកឯកទេសជំងឺបេះដូងនៅឯមហាវិទ្យាល័យវេជ្ជសាស្ត្រ Tagore ក្នុងប្រទេសឥណ្ឌាបាននិយាយថា ការបរិភោគខ្ទឹមសរជាទៀងទាត់អាចធ្វើអោយសរសៃឈាមលែងស្ទះ ហើយវាក៏ជាចំនុចសម្គាល់មួយដែលថាអាចធ្វើអោយការខូចខាត់វិលមករកដូចដើមវិញ ជួយធ្វើអោយសរសៃអាក់ទែរជាសះស្បើយ ។ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Bordia ក៏ជាអ្នកផ្តូចផ្តើមគំនិតស្រាវជ្រាវទៅលើខ្ទឹមសរដែរ ហើយលោកបានរកឃើញថា ការចិញ្ចឹមសត្វទន្សាយដោយប្រើខ្ទឹមសរ ជាលទ្ធផលបណ្តោះអាសន្ន អាចស្តារសរសៃឈាមអោយមានសុខភាពល្អបានឡើងវិញ ។
បន្ទាប់មកលោកបានធ្វើតេស្តលើអ្នកជំងឺបេះដូងចំនួន ៤៣២នាក់ជាមួយនឹងខ្ទឹម ហើយពួកគេភាគច្រើនបែរជាអាចស្រួលបួលឡើងវិញក្រោយពីគាំងបេះដូងរួច ។ មានមនុស្សពាក់កណ្តាលនៃពួកគេទាំងនោះបានបរិភោគខ្ទឹមសរនោះទាំងឆៅ ឬឆ្អិនចំនួនពីពីរទៅបីក្លែបជារៀងរាល់ថ្ងៃក្នុងរយៈពេល ៣ឆ្នាំ ។ ពួកគេបានយកខ្ទឹមសទាំងនោះទៅកិនចំរ៉ាញ់ទៅជាទឹកហើយដាក់វាលាយជាមួយទឹកដោះគោសំរាប់អាហារពេលព្រឹក ។ ចំនែកពាក់កណ្តាលផ្សេងទៀតមិនបានបរិភោគខ្ទឹមសរនោះទេ ។ រយៈពេលមួយឆ្នាំក្រោយមក គឺមិនមានអ្វីខុសគ្នាពីអត្រានៃការគាំងបេះដូងលើក្រុមទាំងពីរទេ ។
ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយក្នុងឆ្នាំបន្ទាប់ ការស្លាប់លើចំនួនអ្នកដែលបរិភោគខ្ទឹមសរមានការធ្លាក់ចុះបាន ៥០ភាគរយ ហើយដល់ឆ្នាំទីបី ការធ្លាក់ចុះនេះឈានទៅដល់ ៦៦ភាគរយ ហើយជំងឺគាំងបេះដូងដែលមិនបណ្តាលអោយស្លាប់ក៏ធ្លាក់ចុះដល់ ៣០ភាគរយដែរក្នុងឆ្នាំទីពីរ ហើយវាបន្តធ្លាក់ចុះរហូតដល់៦០ភាគរយ ក្នុងឆ្នាំទីបីទៀត ។ លើសពីនេះទៅទៀត សម្ពាធឈាម និងជាតិខ្លាញ់ Cholesterol ក្នុងឈាមរបស់អ្នកបរិភោគខ្ទឹមសរមានការធ្លាក់ចុះបាន ១០ភាគរយ ។ អ្នកបរិភោគខ្ទឹមសរក៏អាចមានការឈឺទ្រូងក្នុងចំនួនតិចតួចផងដែរ ។
សណ្តែកត្រូវបានចាត់ទុកជាឱសថជំនួយបេះដូង
បណ្ឌិត Gary Fraser សាស្ត្រាចារ្យផ្នែកវេជ្ជសាស្ត្រនៅឯសាកលវិទ្យាល័យ Loma Linda (California) បានអោយយោបល់ថា ចូរបរិភោគសណ្តែកដើម្បីជាថ្នាំបន្សាបដល់ជំងឺបេះដូង ។ ក្នុងការសិក្សាមួយដែលមានអ្នកចូលរួម ៣១២០៨នាក់ លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Fraser បានរកឃើញថា សណ្តែកជាអាហារឈរក្នុងលំដាប់ថ្នាក់លេខមួយក្នុងការបង្ការកុំអោយកើតជំងឺបេះដូង ។
ចំពោះអ្នកដែលបរិភោគសណ្តែកយ៉ាងតិចណាស់ប្រាំដងក្នុងមួយសប្តាហ៍អាចកាត់បន្ថយនូវឱកាសនៃការស្លាប់ដោយសារជំងឺគាំងបេះដូង និងជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង Coronary បាន ៥០ភាគរយ ហើយចំនួននេះវាច្រើនជាងអ្នកដែលបរិភោគសណ្តែកតិចជាងម្តង់ក្នុងមួយសប្តាហ៍ ។ ទោះបីជាអាហារសម្រន់ដែលមានសណ្តែកម្តង់ក្នងមួយសប្តាហ៍ក៏អាចកាត់បន្ថយការប្រឈមមុខនឹងជំងឺបេះដូងបានប្រហែល ២៥ភាគរយដែរ ។ ក្នុងនោះសណ្តែកដែលបរិភោគទាំងអស់ប្រមាណប្រហែល ៣២ភាគរយគឺជាសណ្តែកដី ២៩ភាគរយគឺជាអាល់ម៉ុង ១៦ភាគរយគឺជា Walnut និង ២៣ភាគរយទៀតជាសណ្តែកផ្សេងៗទៀត ។
សណ្តែកសំបូរទៅដោយជាតិសរសៃ និងខ្លាញ់ប្រភេទ Olive Monounsaturated ដែលគេស្គាល់ថាជាខ្លាញ់សំរាប់ប្រឆាំងនឹងជំងឺបេះដូង ។ សណ្តែកក៏ផ្សំឡើងទៅដោយ Antioxidants ជាច្រើនប្រភេទដូចជា វីតាមីន E សេឡេញូម (Selenium ជាប្រភេទសណ្តែកនៅក្នុងប្រទេសប្រេស៊ីល) និងអាស៊ីត Ellagic ដែលសុទ្ធសឹងតែអាចការពារសរសៃឈាមអាក់ទែរ ប្រឆាំងនឹងការកកកុញខ្លាញ់ Cholesterol ។
លោកវេជ្ជបណ្ឌិត Fraser មិនបានកំណត់ថាតើមនុស្សម្នាក់ៗត្រូវបរិភោគសណ្តែកម្តងៗប៉ុន្មានទើបគ្រប់គ្រាន់នោះទេ ។ តែចំនួនដែលសមហេតុសមផលនោះគឺយោងទៅតាមទំងន់របស់បុគុលម្នាក់ៗ ហើយពួកគេគួរតែបរិភោគពី ៣០ ទៅ៥០ក្រាមក្នុងមួយថ្ងៃ ។
ប្រេងអូលីវមានសុវត្ថិភាពសំរាប់បេះដូង
តើអ្វីទៅដែលធ្វើអោយខ្លាញ់ Monounsaturated និងប្រេងអូលីវល្អចំពោះបេះដូងទៅ? បើនិយាយទៅតាមធាតុគីមី វាផ្តល់ផលល្អណាស់សំរាប់សរសៃឈាមអាក់ទែ ។ វាជួយបញ្ចុះជាតិខ្លាញ់ដែលអាក្រក់ LDL Cholesterol ប៉ុន្តែមិនបញ្ចុះជាតិខ្លាញ់ដែលល្អ HDL Cholesterol ចេញទេ ។ លើសពីនេះទៅទៀត ខ្លាញ់ Monounsaturated មានសកម្មភាពជា Antioxidant សំរាប់ថែរក្សាការពារពីការខូចខាត់របស់សរសៃឈាមអាក់ទែដោយសារ LDL Cholesterol ។ ក្នុងប្រទេសអ៊ីតាលី គ្រូពេទ្យជាច្រើនបានប្រើប្រាស់ប្រេងអូលីវនេះដើម្បីព្យាបាលអ្នកជំងឺដែលធ្លាប់គាំងបេះដូង ។ ពួកគេរកឃើញថា អ្នកជំងឺទាំងនោះពិតជាមានសរសៃឈាមពោពេញទៅដោយសុខភាពល្អ និងមិនសូវងាយកើតជំងឺគាំងបេះដូងម្តងទៀតក្នុងពេលអនាគត ។