ជំងឺបូសថ្លើមដែលបង្កឡើងដោយពពួកមេរោគបាក់តេរី វាជាករណីមួយកម្រខ្លាំងណាស់។ ជំងឺនេះត្រូវបានអ៊ីប៉ូក្រាតពិពណ៌នាតាំងពីឆ្នាំ ៤០០មុនគ.ស មកម្លេះ ហើយត្រូវបានគេយកមកផ្សព្វផ្សាយជាលើកដំបូងក្នុងឆ្នាំ ១៩៣៦។
នៅឆ្នាំ ១៩៣៨ លោក Ochnser បានបង្កើតជាវិធីវះកាត់បង្ហូរខ្ទុះចេញសម្រាប់ជាវិធីព្យាបាល ទោះបីជាការព្យាបាលមួយនេះមានលក្ខណៈប៉ះពាល់ខ្លាំងដល់អ្នកជំងឺក៏ដោយ ក៏អត្រាស្លាប់អាចមានចំនួនពី ៦០ ទៅ៨០ភាគរយដែរ។
ជំងឺបូសថ្លើមត្រូវបានបែកចែកជាបីប្រភេទដោយយោងទៅតាមមូលហេតុរបស់វា៖
- បូសថ្លើមប្រភេទ Pyogenic ដែលមានបង្កឡើងដោយមេរោគច្រើនក្នុងថ្លើម ហើយជំងឺនេះមានចំនួនរហូតដល់ ៨០%នៃករណី។
- បូសថ្លើមប្រភេទ Amebic Abscess ដែលបង្កឡើងដោយពពួកអាម៉ីប Entamoeba Histolytica ដែលមានចំនួន ១០%នៃករណី។
- បូសថ្លើមប្រភេទ Fungal ដែលបង្កឡើងដោយពពួកមេរោគផ្សិត Candida ហើយមានចំនួនមកដល់ ១០%នៃករណីផង។
រោគសញ្ញាដែលកើតមានជាញឹកញាប់បំផុតនៃជំងឺបូសថ្លើមមានដូចជា៖
- ក្តៅខ្លួន
- គ្រុនញ៉ាក់
- ឈឺពោះផ្នែកខាងលើ និងខាងស្តាំង
- មិនឃ្លានអាហារ
- អស់កម្លាំង
- ក្អក
- ឈឺចាក់មកស្មាខាងស្តាំ
ការពិនិត្យលើរាងកាយ
- ការក្តៅខ្លួន និងថ្លើមរីកធំ គឺជាសញ្ញាច្រើនតែកើតមានញឹកញាប់បំផុត
- តឹងនៅតំបន់ចុងដង្ហើមតិចតួច ដែលអាចស្ទាប់ប៉ះ ឬមិនប៉ះដុំសាច់
- សម្លេងដកដង្ហើមថយចុះនៅបាតសួតខាងស្តាំ
- ស្តាប់លឺសួរការកកឹតលើស្រោមសួត ឬសាច់ថ្លើមដែលវាអាចបណ្តាលមកពីការរលាកសន្ទះសាច់ដុំខ័ណ្ឌចែកទ្រូង និងពោះ ឬរលាក Glisson Capsule។
- ស្បែកទៅជាលឿង៕
