អស់រយៈពេលច្រើនឆ្នាំហើយ ដែលជនជាតិអាមេរិកខំប្រឹងព្យាយាមកាត់បន្ថយជាតិខ្លាញ់ក្នុងរបបអាហាររបស់ពួកគេ។ ប៉ុន្តែមានខ្លាញ់មួយប្រភេទដែលអ្នកប្រហែលជាចង់ទទួលបានកាន់តែច្រើនជំនួសវិញ នោះគឺខ្លាញ់នៅក្នុងសាច់ត្រី។
ត្រីរស់នៅក្នុងទឹកត្រជាក់ផ្ទុកទៅដោយខ្លាញ់ Polyunsaturated Fat ដែលគេស្គាល់ថាជាបណ្តុំនៃខ្លាញ់អូមេហ្គាបី។ អត្ថប្រយោជន៍របស់ខ្លាញ់អូមេហ្គាបីជួយផ្តល់ភាពកក់ក្តៅដល់សត្វត្រី។ ចំពោះមនុស្សវិញ ខ្លាញ់នេះ ប្រហែលជាមាននិន្នាការដូចគ្នាដែរគឺធ្វើអោយសុខភាពល្អ។
បើគេសង្គេតមើលចំនួនអ្នកញ៉ាំត្រីទូទាំងពិភពលោកបានអោយដឹងថា ការញ៉ាំសាច់ត្រី ជួយផ្តល់កម្តៅដល់រាងកាយ និងអត្រាកើតជំងឺបេះដូងកាន់តែទាបបំផុត។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មានការស្រាវជ្រាវប្រកបដោយការយកចិត្តទុកដាក់មួយទៅលើខ្លាញ់របស់ត្រីបានអោយដឹងថា វាប្រហែលជាមានមុខងារការពារជំងឺបេះដូងបានច្រើនជាងគេផង។ អ្វីដែលសំខាន់បំផុតគឺថា ក្រុមអ្នកវិទ្យាសាស្ត្រមកពីសាលាសុខភាពសាធារណៈ Harvard បានអោយដឹងថា ចំពោះអ្នកដែលបានញ៉ាំត្រីពីរដងក្នុងមួយសប្តាហ៍អាចបន្ថយការស្លាប់សរុបរហូតដល់ ១៧ភាគរយ នេះបើយើងប្រៀបធៀបនឹងអ្នកដែលញ៉ាំគ្រឿងសមុទ្រតិចតួច ឬអត់សោះតែម្តង។
ហេតុផលដ៏ធំមួយនៃឥទ្ធិពលការពារទាំងនេះគឺជាសមត្ថភាពរបស់ខ្លាញ់អូមេហ្គាបីក្នុងការបន្ថយការរលាក។ វេជ្ជបណ្ឌិត ក្រិតឈឺន វ៉ាននិច (Dr. Gretchen Vannice, MS, RD) អ្នកសម្របសម្រួលស្រាវជ្រាវនៅឯ Nordic Natural ដែលបានសិក្សាអំពីភាពធំធេងរបស់ខ្លាញ់អូមេហ្គាបី និយាយថា “នៅពេលយើងញ៉ាំអាហារកែច្នៃច្រើនដូចជា នំស្រួយ, នំកញ្ចប់ ឬស៊ាំងវិច យើងនឹងទទួលបានខ្លាញ់អូមេហ្គាប្រាំមួយច្រើន។ ខ្លាញ់អូមេហ្គាប្រាំមួយជួយបង្កើនការរលាក។ ហើយអូមេហ្គាបីបន្ថយការរលាក ដូច្នេះបើសិនជាយើងមិនអាចទទួលបានអូមេហ្គាបីគ្រប់គ្រាន់ដើម្បីតទល់អូមេហ្គាប្រាំមួយទេ ពេលនោះការរលាកនឹងកើតមានច្រើន។ ហើយការរលាកនេះហើយធ្វើអោយយើងកើតជាជំងឺដូចជា ជំងឺបេះដូង, ធាត់លើសទម្ងន់ និងមានជំងឺបាក់ទឹកចិត្ត។ ធម្មតាមនុស្សយើងគួរតែទទួលបានអូមេហ្គាប្រាំមួយធៀបនឹងអូមេហ្គាបី ៤:១ ប៉ុន្តែតាមការប៉ានប្រមាណលើមនុស្សភាគច្រើនបែរ ១៥ ទៅ២០:១ ទៅវិញ ដូច្នេះវាមានល្អនោះទេ”។
កាត់បន្ថយជំងឺបេះដូង
កាលពីឆ្នាំ ១៩៨០ ការសិក្សាមួយបានរកឃើញថា របបអាហារដែលមានត្រីច្រើនអាចជួយការពារជំងឺបេះដូងបាន។ ការស្រាវជ្រាវបានអោយដឹងទៀតថា អ្នកដែលញ៉ាំត្រីទំនងជាមិនងាយស្លាប់ដោយសារជំងឺបេះដូងដូចអ្នកមិនចូលចិត្តញ៉ាំត្រីនោះទេ។ ការសិក្សាថ្មីៗមួយធ្វើឡើងដោយសាលាសុខភាពសាធារណៈ Harvard បានប្រាប់អោយដឹងដែរថា អត្រាស្លាប់ដោយសារជំងឺបេះដូងមានការថយចុះរហូតដល់ ៣៦ភាគរយចំពោះអ្នកដែលញ៉ាំត្រីពីរដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ នេះបើយើងប្រៀបធៀបជាមួយអ្នកដែលញ៉ាំអាហារសមុទ្រតិចតួច ឬមិនញ៉ាំសោះ។
ការសិក្សាមួយធ្វើឡើងនៅឯ King’s College ក្នុងទីក្រុងឡុង ដែលមានអ្នកចូលរួម ៤៥ ទៅ៧០នាក់។ ពួកគេម្នាក់តម្រូវអោយបង្កើនចំនួនអូមេហ្គាបីដោយការញ៉ាំត្រី រហូតដល់តម្លៃធៀបរវាង អូមេហ្គាប្រាំមួយ និងអូមេហ្គាបីស្មើ ៣:១។ ជាលទ្ធផលឃើញថា ចំនួនខ្លាញ់ប្រភេទ Triglycerides ថយចុះ ហើយការប្រឈមនឹងជំងឺបេះដូងក៏ថយចុះដែរ។
ខ្លាញ់អូមេហ្គាបីដែលមានក្នុងសាច់ត្រីជួយបន្ថយល្បឿននៃការបង្កើតសារធាតុបង្ករលាកក្នុងរាងកាយដូចជា Prostaglandin, Leukotriene និង Thromboxane។ សារធាតុទាំងបីនេះប្រហែលជាធ្វើអោយសរសៃឈាមរួមតូច ហើយនាំអោយសម្ពាធឈាមឡើងខ្ពស់។ លើសពីនេះទៅទៀត វាក៏ប្រហែលជាធ្វើអោយឈាមកកខុសតម្រូវការ ដែលនាំអោយកើតជាជំងឺបេះដូងបាន។
វេជ្ជបណ្ឌិត ជេម ខេនណេ (Dr. James Kenney, PhD, RD) នាយកផ្នែកអប់រំ និងស្រាវជ្រាវអាហាររូបត្ថម្ភនៅឯមជ្ឈមណ្ឌល Pritikin Longevity Center and Spa ក្នុងទីក្រុង Aventura រដ្ឋហ្ល័ររីដា និយាយថា សមត្ថភាពរបស់ខ្លាញ់អូមេហ្គាបីក្នុងការបង្ការឈាមកក គឺជារឿងមួយសំខាន់។ កំណកឈាមដែលកើតឡើងក្នុងចរន្តឈាមអាចបណ្តាលអោយស្ទះលំហូរឈាមទៅចិញ្ចឹមបេះដូង ឬខួរក្បាល ដែលវាជាហេតុផលធ្វើអោយកើតជាជំងឺគាំងបេះដូង ឬដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល។ លើសពីនេះទៅទៀត ជាតិខ្លាញ់ដែលមានក្នុងសាច់ត្រីជួយបង្កើនកូឡេស្តេរ៉ុល High-density Lipoprotein (HDL) ដែលជាកូឡេស្តេរ៉ុលល្អចំពោះសុខភាព ជួយថែរក្សាខ្លាញ់កុំអោយកកជាប់នៅជញ្ជាំងសរសៃឈាមអាក់ទែបាន។
ការស្រាវជ្រាវរកឃើញថា ត្រីក៏អាចផ្តល់នូវអត្ថប្រយោជន៍ចំពោះអ្នកដែលមានជំងឺបេះដូងស្រាបដែរ។ ការញ៉ាំត្រីពីរពេល (ចាប់ពី ៣៤០ក្រាមឡើងទៅ) ក្នុងមួយសប្តាហ៍ ប្រហែលជាជួយបន្ថយជំងឺនេះកុំអោយកើតជាលើកទីពីរបាន។
ក្រៅពីឥទ្ធិពលលើការកកឈាម និងកូឡេស្តេរ៉ុល ខ្លាញ់ក្នុងសាច់ត្រីក៏ជួយថែរក្សាចង្វាក់បេះដូងអោយនៅសុខភាពល្អបានទៀតដែរ។ នេះគឺជារឿងសំខាន់ ព្រោះជំងឺបេះដូងដើរមិនធម្មតាដ៏ធ្ងន់ធ្ងរឈ្មោះថា Arrhythmia ប្រហែលជាបង្កអោយបេះដូងលែងដំណើរការណ៍ ឬលោតផងក៏មិនដឹង។ មានអំណះអំណាងកាន់តែច្រើននិយាយថា ខ្លាញ់អូមេហ្គាបីក្នុងសាច់ត្រីជួយពង្រឹងដល់សាច់ដុំបេះដូង និងរក្សាចង្វាក់នេះការលោតរបស់បេះដូងអោយនៅទៀងទាត់ធម្មតា។ ការសិក្សាមួយដោយធ្វើទៅលើប្រជាជនញ៉ាំខ្លាញ់អូមេហ្គាបី ៦ក្រាមក្នុងមួយខែ ដែលស្មើនឹងការរញ៉ាំត្រីសាលម៉ុង ៨៥ក្រាមជារៀងរាល់សប្តាហ៍។ ចំពោះលទ្ធផលបានអោយដឹងថា ពួកគេទាំងនេះត្រូវបានកាត់បន្ថយការប្រឈមនឹងអាការៈបេះដូងឈប់ដើររហូតដល់ ៥០ភាគរយឯណោះ។
ហើយអត្ថប្រយោជន៍ចំពោះសុខភាពបេះដូងហាក់បីដូចជាមានទ្រងទ្រាយធំចំពោះមនុស្សពេញវ័យ និងកូនក្មេង។ សេចក្តីរាយការណ៍មួយមកពីវិទ្យាស្ថានវេជ្ជសាស្ត្រក្នុងទីក្រុងវ៉ាស៊ីនតោន ឌីស៊ី បានអោយដឹងថា អត្ថប្រយោជន៍របស់អាហារសមុទ្រចំពោះជំងឺបេះដូងគឺមានសារៈសំខាន់ចំពោះទារកទើបនឹងកើត និងមនុស្សវ័យជំទង់ដែរ។ សេចក្តីរាយការណ៍បង្ហាញទៀតថា ចំពោះស្ត្រីមានផ្ទៃពោះញ៉ាំអាហារសមុទ្រ ព្រមទាំងបំបៅដោះកូនទៀតនោះ ខ្លាញ់អូមេហ្គាបីដែលមានក្នុងសាច់ត្រី ជួយអោយកូនររបស់ពួកគេបង្កើនការអភិវឌ្ឈន៍ភ្នែក និងខួរក្បាលប្រកបដោយសុខភាពល្អ។ ខ្លាញ់ប្រកបដោយសុខភាពទាំងនេះក៏ជួយបន្ថយការប្រឈមនឹងជំងឺកូនកើតមិនគ្រប់ខែ ឬមិនគ្រប់ទម្ងន់ដែរ។
ជាលទ្ធផលនៃអត្ថប្រយោជន៍ការពារបេះដូងរបស់សាច់ត្រី ធ្វើអោយសមាគមន៍ជំងឺបេះដូងអាមេរិក (American Heart Association, AHA) បានណែនាំថា មនុស្សវ័យកណ្តាលទាំងអស់គួរតែញ៉ាំត្រីអោយបានយ៉ាងហោចណាស់ពីរដងក្នុងមួយសប្តាហ៍។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ AHA ក៏បានស្គាល់ឃើញទៀតថា ប្រភេទត្រីមួយចំនួនប្រហែលជាមានកម្រិត Mercury, PCBs (Polychlorinated Biphenyls), Dioxins, និង សារធាតុមានមេរោគពីបរិដ្ឋានផ្សេងៗ ខ្ពស់ដែរ។ សារធាតុរអស់ទាំងនេះជាទូទៅតែងតែមានខ្ពស់បំផុតលើត្រីចាស់, ត្រីធំៗពេក និងត្រីដែលស៊ីសាច់ត្រីគ្នាវាជាអាហារ។ អត្ថប្រយោជន៍ និងការប្រឈមនឹងការញ៉ាំត្រីអាស្រ័យទៅតាមដំណាក់កាលជីវិតរបស់មនុស្សម្នាក់ៗ។ កូនក្មេង, ស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ និងស្ត្រីបំបៅដោះកូនគួរតែធ្វើទៅតាមការណែនាំរបស់រដ្ឋបាលចំណីអាហារ និងថ្នាំពេទ្យរបស់អាមេរិក (FDA) ដើម្បីចៀសវាងត្រីណាដែលមានសារធាតុ បារត។ ត្រីដែលមានសារធាតុ បារតខ្ពស់បំផុតមាន ត្រីឆ្លាម, ត្រីដាវ និងត្រី Tilefish។ ការញ៉ាំត្រីគ្រប់ប្រភេទគឺជារឿងល្អដើម្បីបន្ថយផលរំខាន់របស់វា។
ប្រឆាំងជំងឺមហារីក
អ្នកឯកទេសខាងអាហាររូបត្ថម្ភបានផ្តល់ដំបូន្មានជាយូរណាមកហើយក្នុងការបន្ថយជាតិខ្លាញ់ ជាពិសេសខ្លាញ់ក្នុងសាច់សត្វ និងផលិតផលធ្វើពីទឹកដោះគោ ដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រឈមនឹងជំងឺមហារីកបានច្រើនប្រភេទ។ ប៉ុន្តែខ្លាញ់ក្នុងសាច់ត្រីគឺជារឿងមួយត្រូវលើកលែង។ វេជ្ជបណ្ឌិត បានដារូ អែស រ៉េឌី (Dr. Bandaru S. Reddy, PhD) សាស្ត្រាចារ្យខាងស្រាវជ្រាវនៅឯនាយកដ្ឋានគីមីជីវសាស្ត្ររបស់សកលវិទ្យាល័យ Rutgers ក្នុងតំបន់ New Brunswick ទីក្រុង New Jersey និយាយថា “មានអំណះអំណាងត្រឹមត្រូវមួយថា ការញ៉ាំត្រីផ្តល់នូវការបង្ការជំងឺមហារីកសុដន់ និងមហារីកពោះវៀនធំ និងចុងពោះវៀនធំ”។
វេជ្ជបណ្ឌិត រ៉េឌី និយាយថា ត្រីជួយការពារជំងឺមហារីកតាមរបៀបដូចគ្នានឹងការពារជំងឺបេះដូងដែរ តាមរយៈកាត់បន្ថយការផលិតសារធាតុ Prostaglandin ក្នុងរាងកាយ។ ចំនួនយ៉ាងច្រើនរបស់ Prostaglandins ដើរតួជាអ្នកបង្កើតដុំសាច់ និងជម្រុញអោយដុំសាច់នោះក្លាយជាមហារីក។
ការសិក្សាមួយទៅលើប្រទេសនៅអឺរ៉ុបចំនួន ២៤ប្រទេស និងធ្វើឡើងដោយអ្នកស្រាវជ្រាវរបស់ប្រទេសអង់គ្លេសបានអោយដឹងថា អ្នកដែលឧស្សាហ៍ញ៉ាំត្រីជារបបអាហារ ទំនងជាមិនសូវកើតជំងឺមហារីកទេ។ ពិតណាស់ពួកគេប៉ាន់ដឹងថា ការញ៉ាំត្រីតិចតួច បីដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ និងបន្ថយការញ៉ាំសាច់សត្វ ឃើញថាជួយបន្ថយអត្រានៃការស្លាប់ដោយសារជំងឺមហារីកពោះវៀនធំលើបុរសស្ទើរតែមួយភាគបីទៅហើយ។
ក្លិនមាត់ល្អ
អ្នកប្រហែលជាមិនគិតថា ការញ៉ាំត្រីជួយសម្រួលដល់ក្លិនមាត់មិនល្អដែលបង្កឡើងដោយការជក់បារីទេ មើលទៅ ប៉ុន្តែនោះគឺជាអ្វីដែលអ្នកស្រាវជ្រាវរកឃើញយ៉ាងពិតប្រាកដ។ ការញ៉ាំត្រីជួយធ្វើអោយមុខងារសួតរបស់មនុស្សពេញវ័យមានដំណើរការណ៍កាន់តែល្អ។
មានរឿងមួយដែលត្រីធូណាពិតជាអាចជួយការពារអ្នកពីជំងឺសួតបានប្រសិនបើអ្នកជាមនុស្សជក់បារី។ ប៉ុន្តែបើសិនជាអ្នកកំពុងតែព្យាយាមផ្តាច់បារី ឬរស់នៅជាមួយអ្នកជក់បារី ការញ៉ាំត្រីគឺជាមធ្យោបាយតែមួយគត់ដើម្បីបន្ថយការខូចខាត។ វេជ្ជបណ្ឌិត វ៉ាននិច និយាយថា “បើសិនជាអ្នកជក់បារី មានន័យថាអ្នកកំពុងតែស្ថិតក្នុងសម្ពាធអុកស៊ីកម្មរយៈពេលដ៏ធំមួយ ដែលនឹងបង្កើនការរលាកកាន់តែខ្លាំង។ ខ្លាញ់អូមេហ្គាបីរបស់ត្រីជួយការពារជញ្ជាំងរបស់កោសិការ និងបន្ថយសម្ពាធអុកស៊ីតកម្មបាន។ លើសពីនេះទៅទៀត អូមេហ្គាបីជួយថែរក្សាសរសៃប្រសាទ និងបន្ថយកម្រិតថប់អារម្មណ៍ដែលវាជារឿងដ៏ធំមួយសម្រាប់អ្នកព្យាយាមផ្តាច់បារី”។
ផ្តល់ការការពារចម្រុះ
នេះគឺជាហេតុផលពីរបន្ថែមទៀតដើម្បីអាចញ៉ាំត្រីកាន់តែច្រើន។ ការសិក្សាមួយដែលធ្វើទៅលើស្ត្រីមានផ្ទៃពោះដែលចូលចិត្តញ៉ាំត្រីចំនួន ៨៧០០នាក់។ ពួកគេរកឃើញថា កាលណាស្ត្រីញ៉ាំត្រីកាន់តែច្រើន បញ្ហាកូនកើតមិនគ្រប់ខែ ឬមិនគ្រប់ទម្ងន់កាន់តែតិច។ នេះគឺជារឿងសំខាន់ ព្រោះកូនកើតមកលើសទម្ងន់វាតែងតែមានសុខភាពល្អជាងកូនកើតមិនគ្រប់ទម្ងន់។
អ្នកស្រាវជ្រាវសន្និដ្ឋានថា ខ្លាញ់អូមេហ្គាបីក្នុងសាច់ត្រីជួយការពារជំងឺកូនកើតមិនគ្រប់ខែតាមរយៈពង្រឹងរបត់ឈាមរត់ទៅចិញ្ចឹមទងសុក ដែលជាហេតុអាចនាំជីវជាតិកាន់តែច្រើនទៅចិញ្ចឹមកូននៅក្នុងផ្ទៃ។ លើសពីនេះទៅទៀត ការទប់ស្កាត់ឥទ្ធិពលរបស់សារធាតុ Prostaglandin ដែលវាមានតួនាទីអោយស្បូកកន្ត្រាក់នោះ វាក៏ប្រហែលជាជួយការពារកុំអោយកូនកើតមុនកំណត់បានដែរ។
វេជ្ជបណ្ឌិត វ៉ាននិច និយាយថា ខ្លាញ់អូមេហ្គាបី របស់ត្រីក៏ជួយការពារជំងឺប្រព័ន្ធភាពស៊ាំខុសប្រក្រតីដែរដូចជា ជំងឺរលាកស្លាក់ប្រភេទ Rheumatoid Arthritis, ជំងឺភ្លេចភ្លាំង និងជំងឺវង្វេងវង្វាន់ជាដើម។ លើសពីនេះទៅទៀត ការសិក្សាចំនួនពីរបានបង្ហាញអោយដឹងថា ការខ្លាញ់ត្រីបន្ថែមជាមួយការហាត់ប្រាណ ៤៥នាទី បីដងក្នុងមួយសប្តាហ៍ ជួយបន្ថយកម្រិតជាតិខ្លាញ់ក្នុងខ្លួន ព្រមទាំងសម្រកទម្ងន់ផងដែរ៕
