ជំងឺគាំងបេះដូងកើតឡើងដោយសារចរន្តឈាមដែលទៅចិញ្ចឹមសាច់បេះដូងត្រូវបានស្ទះ ហើយមិនអាចអោយអុកស៊ីសែនទៅចិញ្ចឹមបេះដូងបានផងដែរ ដែលជាហេតុនាំអោយសាច់ដុំបេះដូងងាប់ រឺខូចខាត់ ។
មូលហេតុភាគច្រើនជំងឺគាំងបេះដូងកើតឡើងដោយសារកំនកឈាមដែលធ្វើអោយស្ទះសរសៃឈាម Coronary ។ សរសៃឈាម coronary មាននាទីនាំឈាម និងអុកស៊ីសែនទៅចិញ្ចឹមសាច់បេះដូង ។ ប្រសិនបើមានការស្ទះសរសៃឈាមនេះបេះដូងនឹងមានបញ្ហាដោយសារអុកស៊ីសែនមិនគ្រប់គ្រាន់ និងអោយកោសិការសាច់ដុំស្លាប់ ។ ពេលខ្លះការមាន Stress ក៏ជាដើមហេតុអោយមានការគាំងបេះដូងដែរ ។
កត្តាដែលប្រឈមមុខនឹងការគាំងបេះដូង និងជំងឺសរសៃឈាម coronary
-មនុស្សប្រុសស្ថិតនៅវ័យកណ្តាល
-ជំងឺទឹកនោមផ្អែម
-ប្រវត្តិគ្រួសារធ្លាប់មានជំងឺនេះពីមុនមក
-សំពាធឈាមឡើងខ្ពស់
-អាយុកាន់តែច្រើន ពី 60ឆ្នាំឡើងទៅ
-ជក់បារី
-បរិភោគអាហារសំបូរជាតិខ្លាញ់ពេក
-ជាតិ Cholesterol ឡើងខ្ពស់ ពិសេស LDL(ជាតិខ្លាញ់ដែលមិនល្អ) និងចុះ HDL (ជាតិខ្លាញ់ដែលល្អ)
រោគសញ្ញា
ការឈឺទ្រូងគឺជាសញ្ញាដែលសំខាន់ជាងគេក្នុងជំងឺគាំងបេះដូង ។ អ្នកអាចមានអារម្មណ៍ថាឈឺតែមួយកន្លែងប៉ុណ្ណោះនៃរាងកាយ ឬការឈឺនោះចាក់ដល់ដៃ ស្មារ ករ ធ្មេញ ថ្គាម ពោះ ឬខ្នង ។
ការឈឺអាចមានលក្ខណៈធ្ងន់ធ្ងរ រឺតិចតួច និងមានអារម្មណ៍ថា៖
-តឹងទ្រូង
-ពិបាករំលាយអាហារ
-ពេលខ្លះហាក់បីដូចជាមានអ្វីសង្កត់លើទ្រូងយ៉ាងធ្ងន់
-មានអ្វីរឹតទ្រូង
ការឈឺចាប់មានរយៈពេលយូរប្រមាណ ២០នាទី ។ ការសំរាក និងការប្រើប្រាស់ថ្នាំ ដូចជា nigtroglycerin មិនអាចបំបាត់នូវការឈឺចាប់ទាំងស្រុងរបស់ការគាំងបេះដូងនោះទេ ។
រោគសញ្ញាដទៃទៀតមានដូចជា៖
-ការថប់អារម្មណ៍
-ក្អក
-អស់កំលាំង
-វិលមុខ
-ក្អួតចង្អោ
-ញ័រទ្រូង
-ពិបាកដកដង្ហើម
-បែកញើសខ្លាំង
លើសពីនេះអ្នកអាចមានជីពចរដើរលឿន តែសំពាធឈាមអាចធម្មតា ឡើងខ្ពស់ ឬធ្លាក់ចុះ ។
ការធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ
មានការធ្វើតេស្តមួយចំនួនសំរាប់សម្គាល់ និងបញ្ជាក់អោយកាន់តែច្បាស់ថាអ្នកមានជំងឺគាំងបេះដូង៖
-ការថតសរសៃឈាម coronary
-CT scan
-ការថតអេកូរបេះដូង
-ECG
-MRI
-Nuclear ventriculography
ការធ្វើតេ្តសឈាមអាចជួយបង្ហាញពីជំងឺគាំងបេះដូងដែរប្រសិនបើអ្នកមានបង្កើតនូវសារធាតុមួយចំនួនដែលផលិតពីជាលិការបេះដូងដែលខូចខាត ដូចជា៖
-Troponin I and troponin T
-CPK និង CPK-MB
-Serum myoglobin
ការព្យាបាល
ប្រសិនបើអ្នកមានជំងឺគាំងបេះដូងអ្នកគួរតែសម្រាកក្នុងមន្ទីរពេទ្យពិសេសកន្លែង ICU ។ ការមានបេះដូង ដើរខុសចង្វាក់ arrhythmias វាមានការគំរាមគំហែងដល់ជីវិតក្នុងរយៈពេលតែ ២ទៅ ៣ម៉ោងប៉ុណ្ណោះ ។ ការប្រើប្រាស់អុកស៊ីសែនសំរាប់សង្គ្រោះជីវិតគឺត្រូវតែធ្វើទោះបីជាអុកស៊ីសែននៅធម្មតាក៏ដោយ ។
ការព្យាបាលដោយចាក់ថ្នាំរំលាយកំណកឈាម Thrombolyticគឺត្រូវបានធ្វើសំរាប់អ្នកជំងឺមានការឈឺទ្រូងក្នុងអំឡុង ពេល១២ម៉ោងដំបូង ។ ការធ្វើដូច្នេះដើម្បីអោយកំនកឈាមដែលស្ទះនោះរលាយ និងអោយចរន្តឈាមមកធម្មតាវិញ ។ ការប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រភេទនេះគឺហាមសំរាប់មនុស្សណាដែលមាន៖
-ការហូរឈាមក្នុងក្បាល (Intrachranial Hemorrhage)
-ខួរក្បាលមានលក្ខណៈខុសពីធម្មតាដូចជាមានដុំក្នុងខួក្បាល រឺសរសៃឈាមមិនប្រក្រតី
-ដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល ៣ខែមកហើយ ។
ការប្រើប្រាស់ថ្នាំដទៃទៀត
មានប្រភេទថ្នាំជាច្រើនទៀតខុសៗគ្នាសំរាប់ព្យាបាល និងបង្ការជំងឺគាំងបេះដូង ដូចជាពពួក nitroglycerin ដែលអាចជួយកាត់បន្ថយអាការៈឈឺទ្រូង ។ Aspirin ជាថ្នាំប្រឆាំងនឹង platelet សំរាប់បង្ការកុំអោយមានកំនកឈាម ។ ពពួក Beta-blocker ដូចជា metoprolol, atenolol, និង propranolol អាចជួយបន្ថយនូវសំពាធក្នុងបេះដូង និងបញ្ចុះសំពាធឈាម ។ ACEI ដូចជា ramipril, lisinopril, enalapril, ឬcaptopril សំរាប់បង្ការកុំអោយខ្សោយបេះដូង និងបញ្ចុះសំពាធឈាម ។ ថ្នាំ lipid-lowering ពិសេស Statin (lovastatin, pravastatin, simvastatin, atorvastatin, និង rosuvastatin) ជួយបន្ថយជាតិCholesterol ក្នុងឈាម និងបង្ការកុំអោយមានកំនកឈាម ។
ការវះកាត់
ដំណើរការមួយដែលមានឈ្មោះថា angioplasty អាចជួយក្នុងការបើកនូវការស្ទះសរសៃឈាម coronary បានយ៉ាងល្អ ។ ការធ្វើដូច្នេះក៏ត្រូវមានការចូលរួមជាមួយនឹង ការប្រើថ្នាំ Thrombolytic ដែរ ។ ការធ្វើ angioplasty ដោយការដាក់ stent ក្នុងសរសៃឈាមអាចជួយសង្គ្រោះជីវិតបាន ប្រសិនបើអ្នកមានជំងឺ គាំងបេះដូង ។ ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ តាមការសិក្សាថ្មីៗនេះការព្យាបាលដោយប្រើថ្នាំនិងការធ្វើ angioplasty គឺមានប្រសិទ្ធភាពស្មើគ្នា សំរាប់អ្នកដែលមានជំងឺសរសៃឈាមបេះដូង ។ សូមបញ្ជាក់ថាការធ្វើ angioplasty មិនអាចជួយអោយអ្នករស់បានរហូតនោះទេ តែវាគ្រាន់តែជួយកាត់បន្ថយការឈឺ ទ្រូង រឺរោគសញ្ញាផ្សេងៗទៀតដែលបណ្តាលមកពី ជំងឺសរសៃឈាម coronary ប៉ុណ្ណោះ ។