មនុស្សម្នាក់ដែលគាំងបេះដូង (heart attack) អាចនឹងមានអាការៈរោគ ដូចជា ៖
- សំពាធឈាមដើរមិនស្រួល, តឹងណែនទ្រូង ឬ ឈឺដូចគេច្របាច់នៅចំកណ្តាលទ្រូង
- មានការឈឺចាប់យូរអង្វែងនៅផ្នែកខាងលើពោះ (upper abdomen)
- ដំណើរមិនស្រួលក្នុងអារម្មណ៍ ឬ ការឈឺចាប់រីករាលដាលចាប់ពីទ្រូងទៅដល់ស្មា, ក, ឆ្អឹងថ្គាម, ធ្មេញ ឬ ដៃម្ខាង ឬ ទាំងសងខាង
- ដំណកដង្ហើមខ្លីៗ
- មមើរមមាយ, វិលមុខ និង អស់កំលាំង
- បែកញើសស្អិត
- ចង្អោរ ។
រោគគាំងបេះដូងកើតឡើងនៅពេលដែលសរសៃឈាមដែលដឹកនាំឈាម (blood) និង អុកស៊ីសែន (oxygen) ទៅចិញ្ចឹមបេះដូងរបស់អ្នកត្រូវបានរាំងស្ទះដោយផ្នែកខ្លះៗ ឬ ទាំងស្រុង ។ ការបាត់បង់លំហូរឈាម (blood flow) នេះបានធ្វើអោយរងគ្រោះ ឬ បំផ្លាញទៅដល់ផ្នែកណាមួយនៃសាច់ដុំបេះដូង (heart muscle) របស់អ្នក ។ ជាទូទៅ, រោគគាំងបេះដូងបណ្តាលអោយឈឺទ្រូង (chest pain) ក្នុងរយៈពេល ១៥ នាទី, ប៉ុន្តែ ពេលខ្លះវាក៏អាចគ្មានរោគសញ្ញាអ្វីផងដែរ ។
ប្រជាជនជាច្រើនដែលធ្លាប់ទទួលរងគ្រោះដោយរោគគាំងបេះដូង អាចនឹងមានរោគសញ្ញាប្រាប់ជាមុន (warning symptoms) ក្នុងរយៈពេលប៉ុន្មានម៉ោង, ប៉ុន្មានថ្ងៃ ឬ ប៉ុន្មានសប្តាហ៍ជាមុន ។ រោគសញ្ញានោះ (warning sign)គឺការឈឺទ្រូងអាចនឹងកើតឡើងនៅពេលអ្នកជំងឺមានសកម្មភាពរាងកាយសកម្មច្រើនពេក (physically active), ប៉ុន្តែ វានឹងបាត់ ឬ ធូរស្រាលទៅវិញនៅពេលអ្នកសំរាក ។
ប្រសិនបើអ្នក ឬ អ្នកដទៃទៀតគាំងបេះដូង
- ទូរស័ព្ទទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យរដ្ឋ, ឬគ្លីនិកឯកជន សូមកុំទុកអោយមាន រោគសញ្ញាគាំងបេះដូង (heart attack) ក្នុងរយៈពេលច្រើនជាង ៥ នាទី ។ ប្រសិនបើអ្នកមិនអាចទាក់ទងមកកាន់ភ្នាក់ងារសុខាភិបាលណាមួយភ្លាមៗទេនោះ, សូមសុំជំនួយពីអ្នកជិតខាង ឬ មិត្តភក្តិរបស់អ្នកអោយជូនអ្នកទៅកាន់មន្ទីរពេទ្យ ឬ គ្លីនិកណាមួយដែលនៅជិតបំផុត ។
- ទំពារ និង លេបថ្នាំអាស្ពីរីន (aspirin), ក្នុងករណីអ្នកមិនមានអាឡែហ្ស៊ី ឬ គ្រូពេទ្យប្រាប់មិនអោយប្រើថ្នាំនេះ ។
- ទទួលទានថ្នាំ នីត្រូគ្លីសេរីន (nitroglycerin), ប្រសិនបើធ្លាប់មានវេជ្ជបញ្ជាអោយប្រើថ្នាំនេះដោយគ្រូពេទ្យកន្លងមក។ហាមប្រើថ្នាំនេះបើសិនជាអ្នកមិនធ្លាប់បានផ្តល់អោយដោយគ្រូពេទ្យទេនោះដើម្បីចៀសវាងពីគ្រោះថ្នាក់ដោយការប្រើថ្នាំ។
- ចាប់ផ្តើមធ្វើ CPR. ប្រសិនបើអ្នកឃើញនរណាម្នាក់អាចនឹងមានរោគគាំងបេះដូង (heart attack) ហើយគាត់បាត់បង់ស្មារតីទៀតនោះ, សូមទាក់ទងទៅកាន់ភ្នាក់ងារសុខាភិបាល, មន្ទីរពេទ្យ ឬ គ្លីនិកណាមួយភ្លាម ។ បើអាច, អ្នកគួរតែចាប់ផ្តើមធ្វើចលនាសង្គ្រោះផ្លូវដង្ហើមនិងចរន្តឈាមរត់ CPR (cardiopulmonary resuscitation) ។ ប៉ុន្តែ, ប្រសិនបើអ្នកមិនបានទទួលការហ្វឹកហាត់អំពី CPR នោះទេ, វេជ្ជបណ្ឌិតផ្តល់ជាយោបល់ថាអ្នកអាចគ្រាន់តែសង្កត់លើទ្រូង (chest compressions) ប៉ុណ្ណោះ ។
