វីតាមីន C គឺជាវីតាមីន ដែលរលាយក្នុងទឹក ចាំបាច់សំរាប់ការធំធាត់ និង ការលូតលាស់។
វីតាមីនប្រភេទនេះ គឺរលាយក្នុងទឹក ។ ចំនួនសេសសល់នៃវីតាមីន គឺត្រូវបញ្ចេញតាមទឹកនោមនេះមានន័យថា យើងត្រូវការការផ្គត់ផ្គង់វីតាមីនបែបនេះជាប្រចាំនោះក្នុង របបអាហាររបស់យើង។
ឈ្មោះដទៃទៀតៈ
អាស្កូប៊ិក អាស៊ីត និង ដេអ៊ីដ្រូអាស្កូប៊ិក អាស៊ីត។
មុខងារ
វីតាមីន c ចាំបាច់សំរាប់ការធំធាត់ និងជួសជុល ជាលិកានៅគ្រប់ផ្នែកនៃរាងកាយ ។ វាត្រូវបាន
ប្រើប្រាស់សំរាប់៖
· បង្កើតប្រូតេអ៊ីនសំខាន់ម្យ៉ាង ដែលបង្កើតស្បែក សសៃពួរ សសៃចង និងសសៃឈាម
· ធ្វើអោយរបួសសះស្បើយ និងបង្កើតជាលិកាសម្លាក
· ជួសជុល និងថែរក្សា ឆ្អឹងខ្ចី ឆ្អឹង និង ធ្មេញ
វីតាមីន c គឺជាអង់ទីអុកស៊ីដង់មួយ ក្នុងចំណោមអង់ទីអុកស៊ីដង់ដទៃទៀត។ អង់ទីអុកស៊ីដង់ គឺជាសារធាតុចិញ្ចឹម ដែលរារាំងការបំផ្លាញដែលបណ្តាលមកពី រ៉ាឌីកាល់សេរី។
· រ៉ាឌីកាល់សេរី ត្រូវបានបង្កើតឡើងនៅពេលដែលរាងការបំបែកអាហារ រឺនៅ ពេលដែល អ្នកប៉ះផ្សែងបារី និងកាំរស្មី។
· ការបង្កើនរ៉ាឌីកាល់សេរី គឺទទួលខុសត្រូវធ្វើឲ្យមានដំណើរការ នៃភាពចាស់។
· រ៉ាឌីកាល់សេរី អាចដើរតួនាទីក្នុង ជំងឺមហារីក ជំងឺបេះដូង និងជំងឺដែលមាន ស្ថានភាពដូចជំងឺរលាកសន្លាក់។
រាងកាយរបស់យើង មិនអាចបង្កើតវីតាមី cដោយខ្លួនឯងបានទេ ហើយ ក៏មិនអាចស្តុក វីតាមីនc បានដែរ។ ដូច្នេះ ជាការចាំបាច់ណាស់ក្នុងការបញ្ចូលអាហារដែលផ្ទុកវីតាមីនc ឲ្យ បានគ្រប់គ្រាន់ ក្នុងរបបអាហារប្រចាំថ្ងៃរបស់អ្នក។
អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ វីតាមីន c ជាថ្នាំដែលមានប្រជាប្រិយភាពសំរាប់ ព្យាបាល ជំងឺផ្តាសាយធម្មតា។
· ការស្រាវជ្រាវ បង្ហាញថា សំរាប់មនុស្សជាច្រើនអ្នក ការផ្គត់ផ្គងវីតាមីន c រឺ អាហារដែលសំបូរវីតាមីន c មិនបានកាត់បន្ថយការប្រឈមមុខនឹង ជំងឺ ផ្តាសាយទេ។
· ប៉ុនែ្ត អ្នកដែលលេបវីតាមីន c ជាប្រចាំ អាចមាន ជំងឺផ្តាសាយរយៈពេលខ្លីជាង មុន និងជួនកាលមានរោគសញ្ញាស្រាលជាងមុន។
· ការលេបវីតាមីន c ពេលកំពុងមានជំងឺផ្តាសាយមិនបានជួយអ្វីទេ។
ប្រភពអាហារ
គ្រប់អាហារ និង បន្លែទាំងអស់ សុទ្ធតែផ្ទុកនូវវីតាមីន c។
អាហារដែល ជាប្រភពមានវីតាមីននេះច្រើនបំផុត រួមមាន៖
· ត្រសក់ស្រូវ
· ពពួកផ្លែក្រូច និង ទឹកក្រូចស្រស់
· ផ្លែ ឃីវី
· ស្វាយ
· ល្ហុង
· ម្នាស់
· ផ្លែស្ដបូរី រ៉ាស់បូរី ប្ល៊ូបូរី និងខ្រែនបូរី
· ឱឡឹក
បន្លែដែល ជាប្រភពមានវីតាមីននេះច្រើនបំផុត រួមមាន៖
· ពពួកស្ពៃក្តោប ដូចជាស្ពៃក្តោប ស និងស្ពៃក្តោបខៀវ
· ម្ទេសប្លោក ក្រហម និង ខៀវ
· ដំឡូងបាំង ដំឡូងជ្វា
· ប៉េងប៉ោះ និង ទឹកប៉េងប៉ោះ
អាហារធញ្ញជាតិ អាហារដទៃទៀត រួមទាំង ភេស្ជៈមួយចំនួន គឺពោរពេញដោយវីតាមីន c។
ពិនិត្យមើលផ្លាកផលិតផល ដើម្បីមើលបរិមាណវីតាមីន c។
ចំអិនអាហារដែលសំបូរវីតាមីន c រឺក៏ស្តុកវីតាមីន c រយៈពេលយូរ អាចកាត់បន្ថយបរិមាណ
វីតាមីននេះ។ ការចំអិនដោយប្រើម៉ាយក្រូវ៉េវ និងចំហុយ អាចកាត់បន្ថយការបាត់បង់វីតាមីន cបានខ្លះ។ ប្រភពអាហារដែលសំបូរវីតាមីន cបំផុត គឺ បន្លែ រឺ ផ្លែឈើស្រស់ រឺមិនទាន់ចំអិន ។
ផលវិបាកធំបំផុត ពីការប្រើប្រាស់វីតាមីន cច្រើនពេក គឺកំរមានណាស់ ពីព្រោះរាងកាយមិន អាចស្តុកទុកវីតាមីន នេះបានទេ។ ប៉ុន្តែ ចំនួនវីតាមីន cដែលច្រើនជាង ២០០០ម.ក ក្នុងមួយ ថ្ងៃ ត្រូវបានណែនាំឲ្រជៀសវាង ពីព្រោះចំនួនដ៏ច្រើននេះអាចធ្វើឲ្យឈឺក្រពះ និង រាករុស។
កង្វះវីតាមីន cអាចធ្វើឲ្យមានសញ្ញា និង រោគសញ្ញាទន់ខ្សោយដូចខាងក្រោម៖
· ជំងឺខ្វះគ្រាប់ឈាម
· ចេញឈាមអញ្ចាញ
· ថយចុះលទ្ធភាពក្នុងកាប្រយុទ្ធ នឹងមេរោគឆ្លង
· ថយចុះអត្រាសះស្បើយពីរបួស
· សក់ស្ងួត និងបែកចុង
· ងាយរលាត់ស្បែក
· រលាកអញ្ចាញ
· ឈាមច្រមុះ
· អាចឡើងទម្ងន់ ដោយសារការធ្វើមេតាប៉ូលីសយឺត
· ស្បែកគគ្រើម ស្ងួត និងបែកស្រការ
· ហើម និងឈឺសន្លាក់
· កាចារធ្មេញមិនរឹងមាំ
.
ទំរង់ធ្ងន់ធ្ងរ នៃការខ្វះវីតាមីន cគឺ ត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា ជំងឺម្យ៉ាងដែលមានការចេញឈាម នៅតាមអញ្ចាញធ្មេញ ភ្នាសកោសិកានិងចេញក្រហមៗ នៅលើស្បែក (scurvy) ដែលជំងឺនេះ ច្រើនកើតលើមនុស្សចាស់ និងមនុស្សពេញវ័យដែលខ្វះសារធាតុចិញ្ចឹម។
ដំបូន្មាន
ប្រពន្ធ័គណនាសារធាតុចិញ្ចឹម (RDA) សំរាប់វីតាមីន បង្ហាញពីចំនួនវីតាមីន ដែលមនុស្សភាគច្រើនត្រូវការជាប្រចាំថ្ងៃ។ ប្រពន្ធ័នេះ ត្រូវបានប្រើប្រាស់ជាគោលដៅកំណត់ សំរាប់មនុស្ស ម្នាក់ៗ។
ចំនួនវីតាមីន ដែលអ្នកត្រូការគឺផ្អែកលើអាយុ និងភេទរបស់អ្នក ។ កត្តាផ្សេងៗទៀតដូចជា ការមានផ្ទៃពោះនិង ជំងឺ ក៏ជាកត្តាសំខាន់ដែរ។
វិធីដែលល្អបំផុតដើម្បីទទួលបាន វីតាមីន សំខាន់ៗ រួមទាំងវីតាមីន cផងនោះ គឺត្រូវមានរបបអាហារដែលប្រកបដោយតុល្យភាព ដែលជាអាហារប្រភេទផ្សេងៗពីគ្នា។
ប្រពន្ធ័គណនាសារធាតុចិញ្ចឹម វីតាមីនC
ទារក
· ០ – ៦ = ៤០* ម.ក/ថ
· ៧ – ១២= ៥០* ម.ក/ថ
*ចំនួនសមស្រប(AI)
កុមារ
· ១ – ៣= ១៥ ម.ក/ថ
· ៤ – ៨= ២៥ ម.ក/ថ
· ៩ – ១៣=៤៥ ម.ក/ថ
ក្មេងជំទង់
· ស្រី ១៤ – ១៨ឆ្នាំ= ៦៥ ម.ក/ថ
· ប្រុស ១៤ – ១៨ឆ្នាំ= ៧៥ ម.ក/ថ
មនុស្សពេញវ័យ
· បុរស ១៩ឆ្នាំ ឡើងទៅ=៩០ ម.ក/ថ
· ស្ត្រី ១៩ឆ្នាំ ឡើងទៅ=៧៥ ម.ក/ថ
អ្នកជក់បារី រឺក៏អ្នកនៅក្បែរអ្នកជក់ គ្រប់វ័យ គួរតែបង្កើន ចំនួនវីតាមីន cជាប្រចាំថ្ងៃ របស់គេ រហូតដល់៣៥ ម.ក ។
ស្ត្រីដែលកំពុងមានផ្ទៃពោះ កំពុងបៅដោះកូន និងអ្នកដែលជក់បារី ត្រូវការចំនួន វីតាមីន c ច្រើនជាងមុន ។ សាកសួរគ្រូពេទ្យរបស់អ្នកនូវចំនួនដែលសក្កិសមនឹងអ្នក ៕