រៀនមិនទាន់ចប់វិទ្យាល័យ ឬមិនទាន់គ្រប់អាយុផង យុវតីកាលពីមុន ត្រូវឪពុកម្ដាយចាប់ឱ្យក្រាបផ្ទឹមការ តែអាចនិយាយបានថា ផ្នត់គំនិតនេះបានផ្លាស់ប្ដូរដល់ទៅ ១៨០ ដឺក្រេ បើធៀបនឹងសម័យបច្ចុប្បន្ន។ បុរសនារីខ្លះមានវ័យជាង ២០ ឬអាចដល់ ៣០ ឆ្នាំហើយ តែពួកគេនៅមិនទាន់គិតរឿងគូស្រករទៀត ជាពិសេសបុរសៗ…តើមកពីមូលហេតុអ្វី?
យ៉ាន សុដានី និស្សិតផ្នែកគណនេយ្យឆ្នាំទី ៣ នៃសាកលវិទ្យាល័យ ជាតិគ្រប់គ្រង ប្រាប់ថា នាងមិនទាន់ចង់គិតរឿងជីវិតប្ដីប្រពន្ធទេនាពេលនេះ ព្រោះកំពុងនៅវ័យសិក្សា និងនៅមិនទាន់បានសម្រេចគោលដៅក្នុងជីវិត។ “ខ្ញុំមិនចង់ឱ្យរៀបការហើយឱ្យប្ដីចិញ្ចឹមទេ ខ្ញុំចង់បង្ហាញឱ្យគេឃើញថា ខ្ញុំជាមនុស្សមានសមត្ថភាព។ ខ្ញុំអត់ទាន់សម្រេចគោលដៅ ហើយម្យ៉ាងខ្ញុំនៅរៀន”។
មួយវិញទៀត យុវតីវ័យ ២៤ ឆ្នាំ បានទម្លាយឱ្យដឹងថា ការបែកបាក់គ្រួសាររបស់បងស្រីបង្កើត ជាចំណុចមួយកាន់តែធ្វើឱ្យនាង មិនចង់គិតរឿងអាពាហ៍ពិពាហ៍។ “បងស្រីខ្ញុំការតាំងពីអាយុ ១៨-១៩ ឆ្នាំ…ឥលូវគាត់ជាស្ត្រីមេម៉ាយ។ ខ្ញុំឃើញគាត់ពិបាក វាជាមេរៀនជីវិតមួយសម្រាប់ខ្ញុំត្រូវស្វែងយល់”។ សុដានី បានបង្ហើបទៀតថា សព្វថ្ងៃនេះមានគេចូលចែចូវច្រើនដែរ ប៉ុន្តែនាងមិនទាន់ចង់បានស្វាមីទេ ព្រោះនាងសម្រេចក្ដីបំណង ឱ្យមានការងារល្អធ្វើ និងជួយពុកម៉ែសិន។
លោក សម្រិត កិត្យា ក៏បានប្រាប់ Sabay ដែរថា មិត្តភ័ក្ដិរបស់លោក ការជិតអស់ហើយ ប៉ុន្តែបើទោះជាបែបនេះក្ដី ជីវភាពគ្រួសារ គឺជាកត្តាឃាំងចិត្តលោក មិនឱ្យគិតនឹងអាពាហ៍ពិពាហ៍។ អ្នកខេត្តកំពង់ចាមរូបនេះបញ្ជាក់ថា៖ “ប្រពន្ធមុននិងក្រោយគង់តែយកទេ តែពេលនេះចង់ដោះស្រាយជីវភាពគ្រួសារឱ្យធូរស្បើយបន្តិចសិន ចង់នៅជួយពុកម៉ែ។ ម្យ៉ាងខ្ញុំមិនទាន់មានអីជាដុំកំភួនឱ្យលេចធ្លោនៅឡើយ។ ខ្ញុំអត់ទាន់ចង់គិតរឿងហ្នឹងទេ”។
មានវ័យជាង ៣០ ឆ្នាំ លោក ឡារី បានបង្ហាញពីហេតុផលច្រើន ដែលបណ្ដាលឱ្យលោកមិនទាន់រៀបការដូចជា កត្តាជីវភាពគ្រួសារ កត្តាបរិយាកាសការងារ កត្តាសង្គម និងទស្សនៈថា មានប្រពន្ធ មិនអាចដើរហើយបានជាដើម។
លោកសង្កត់ធ្ងន់ថា កត្តាសំខាន់ទីមួយគឺគ្រួសារ គ្រួសារខ្សត់ខ្សោយ ដូច្នេះលោកត្រូវខិតខំដើម្បីរកប្រាក់ផ្គត់ផ្គង់ជីវភាព និងជួយបងប្អូន។ ចំណែកកត្តាសង្គមលោកយល់ឃើញថា អ្នកដែលរៀបការវ័យក្មេងតែងជួបរឿងរកាំរកូសឈានដល់ការវាយតប់ និងលែងលះគ្នា ហើយមួយវិញទៀតនោះ លោកធ្លាប់គិតថា យកប្រពន្ធពិបាកក្នុងការទៅណាមកណាដូចមុន។
ដោយឡែកភាពមមាញឹកនឹងការការងារ ក៏ជាផ្នែកមួយធ្វើឱ្យលោក មិនទាន់ចង់គិតគូររឿងកសាងគ្រួសារដែរ ៖ “ហុងកុង សិង្ហបុរី កូរ៉េអី ពួកគាត់តែងងប់នឹងការងារ ហើយឥលូវក៏សង្កេតឃើញខ្មែរយើងមួយចំនួនមិនថាប្រុសឬស្រីទេគឺអ៊ីចឹងដូចគ្នា [រួមទាំងលោក] ដូច្នេះធ្វើឱ្យពួកគាត់ចេះតែពន្យារពេលរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍។ ជាពិសេសអ្នកដែលមានដំណែងធំៗ ធ្វើការងារខ្ពស់ ការងារគ្រាន់បើ ភាគច្រើនគាត់រៀបការ រៀងអាយុជ្រេបន្តិច”។
យ៉ាងណាមិញលោក លន វិចិត្រ បានបង្ហើបថា ការរៀបការជាមួយមនុស្សដែលមានចិត្តមិនដូចគ្នា អាចនឹងនាំឱ្យកើតបញ្ហាផ្សេងៗ ជាចំណុចទីមួយធ្វើឱ្យលោកនៅកំលោះមកដល់សព្វថ្ងៃ។
អ្នកថតរូបរូបនេះថា ៖ “ខ្ញុំមានគោលដៅវែងឆ្ងាយ។ ខ្ញុំត្រូវសម្រេចគោលដៅជីវិត មុនកសាងជីវិតប្ដីប្រពន្ធ។ រៀបការនឹងមនុស្សមានគំនិតខុសគ្នា មិនរីកចម្រើនទេ វានឹងធ្វើឱ្យគម្រោងផែនការរបស់យើងមិនបានសម្រេច”។
ជារឿយៗលោកវិចិត្រ តែងតែមើលពីមនុស្សជុំវិញខ្លួន ហើយយល់ឃើញថា ក្រោយរៀបការពួកគេមានសំពាធ មិនហ៊ានធ្វើអ្វីផ្ដេសផ្ដាស។ និយាយរួមបើនៅខ្លួនមួយ លោកអាចធ្វើអ្វីបានច្រើន ដើរគឺបើដួល ត្រូវងើបឡើងដើរម្ដងទៀត៕