មិនមែនមនុស្សគ្រប់គ្នា ដែលជក់បារីនឹងវិវត្តទៅជាជំងឺមហារីកសួតនោះទេ ប៉ុន្តែការជក់បារីជួយបង្កើនអត្រាក្នុងការកើតជំងឺនេះ។ អ្នកដែលជក់បារីងាយនឹងកើតជំងឺមហារីកសួត ១៥ ទៅ ៣០ ដងច្រើនជាងអ្នកមិនជក់បារី។ ការជក់បារីកាន់តែយូរ និងកាន់តែជក់បារីកាន់តែច្រើន ហានិភ័យរបស់អ្នកកាន់តែខ្ពស់។
នៅក្នុងអត្ថបទនេះ យើងនឹងពិនិត្យឱ្យបានដិតដល់អំពីទំនាក់ទំនងរវាងការជក់បារី និងជំងឺមហារីកសួត។ យើងក៏នឹងពន្យល់ផងដែរនូវអ្វី ដែលការស្រាវជ្រាវចុងក្រោយបានរកឃើញអំពីផលប៉ះពាល់សុខភាពរបស់បារីអេឡិចត្រូនិច។
-ការពិតនៃមហារីកសួត និងការជក់បារី
យោងតាមប្រភពព័ត៌មាន ពីអង្គការសុខភាពពិភពលោកបានបង្ហាញថា ជំងឺមហារីកសួត គឺជាបុព្វហេតុទូទៅបំផុតនៃការស្លាប់ដោយសារជំងឺមហារីក។ វាមានចំនួនអ្នកស្លាប់ ១,៧៦ លាននាក់នៅជុំវិញពិភពលោកក្នុងមួយឆ្នាំ។
នេះ គឺជាការពិតសំខាន់ៗ មួយចំនួនអំពីជំងឺមហារីក និងការជក់បារី។
.ផ្សែងថ្នាំជក់ធ្វើឱ្យអ្នកមានជាតិគីមីប្រមាណ ៧.០០០ ប្រភេទ និងសារធាតុគីមីបង្កមហារីកចំនួន ៧០ ប្រភេទ។
.ការប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់ ទទួលខុសត្រូវចំពោះការស្លាប់ដោយសារជំងឺមហារីកប្រហែលជា ២២ ភាគរយ។
.វាត្រូវបានប៉ាន់ប្រមាណថាប្រហែលជា ៩០ ភាគរយនៃជំងឺមហារីកសួត អាចបណ្តាលមកពីការជក់បារី។
.អ្នកដែលឈប់ជក់បារី កាត់បន្ថយហានិភ័យក្នុងការវិវត្តទៅជាជំងឺមហារីកសួតពី ៣០ ទៅ ៥០ ភាគរយ ក្នុងរយៈពេល ១០ ឆ្នាំ បន្ទាប់ពីឈប់ជក់បារី បើធៀបនឹងអ្នកដែលជក់បារី។
-តើការជក់បារីបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកសួតយ៉ាងដូចម្តេច?
នៅពេលអ្នកដកដង្ហើមស្រូបយកនូវផ្សែងថ្នាំជក់ សារធាតុគីមីរាប់ពាន់ចូលក្នុងសួតរបស់អ្នក។ ភាគច្រើននៃសារធាតុគីមីទាំងនេះមានសក្តានុពលបំផ្លាញ DNA នៅក្នុងកោសិកាសួតរបស់អ្នក។
រាងកាយរបស់អ្នក នឹងធ្វើការជួសជុលការខូចខាត ដែលបានកើតឡើងដោយសារធាតុគីមីទាំងនេះ ប៉ុន្តែយូរៗ ទៅ ការជក់បារីអាចបណ្តាលឱ្យខូចខាតច្រើនជាងរាងកាយរបស់អ្នកអាចជាសះស្បើយ។ នៅទីបំផុត វាអាចនាំឱ្យមានការបង្កើតកោសិកាមហារីក។
ការស្រូបផ្សែងថ្នាំជក់ក៏អាចបំផ្លាញថង់ខ្យល់តូចៗ ដែលហៅថា alveoli នៅក្នុងសួតរបស់អ្នកដែរ។ ថង់ខ្យល់មីក្រូទស្សន៍ទាំងនេះ គឺជាមជ្ឈមណ្ឌលនៃការផ្លាស់ប្តូរឧស្ម័នរបស់ប្រព័ន្ធដង្ហើមរបស់អ្នក។ ពួកវាបញ្ចូនអុកស៊ីសែនទៅក្នុងឈាមរបស់អ្នក ហើយបណ្តេញកាបូនឌីអុកស៊ីតនៅពេលអ្នកហត់នឿយ។
យូរៗ ទៅការបំផ្លាញ alveoli នៅក្នុងសួតរបស់អ្នកអាចនាំឱ្យមានជំងឺស្ទះសួតរ៉ាំរ៉ៃ។
-តើមហារីកសួតប្រភេទណា ដែលកើតមានជាទូទៅចំពោះអ្នកជក់បារី?
ជំងឺមហារីកសួតអាចត្រូវបានបែងចែកជាពីរប្រភេទធំៗ៖
.មហារីកសួតកោសិកាតូច (SCLC)
.មហារីកសួតដែលមិនមែនជាកោសិកាតូច (NSCLC)
ជំងឺមហារីកសួតប្រហែល ៨០ ទៅ ៨៥ ភាគរយ គឺ NSCLC ប៉ុន្តែជំងឺមហារីក SCLC ទំនងជាមានភាពខ្លាំងក្លាជាង។
ការជក់បារីបង្កើនហានិភ័យនៃជំងឺមហារីកសួតទាំងពីរប្រភេទ ប៉ុន្តែយ៉ាងហោចណាស់ ៩៥ ភាគរយនៃអ្នកដែលមាន SCLC មានប្រវត្តិជក់បារី។។
NSCLC អាចត្រូវបានបែងចែកជាប្រភេទរងជាច្រើនអាស្រ័យលើកន្លែងដែលកោសិកាមហារីកចាប់ផ្តើមលូតលាស់។
.Adenocarcinoma ចាប់ផ្តើមនៅក្នុងកោសិកាទឹករំអិលដែលតម្រង់ជួរសួតរបស់អ្នក។ វាជាប្រភេទមហារីកសួតទូទៅបំផុតចំពោះអ្នកមិនជក់បារី ប៉ុន្តែវានៅតែកើតមានជាទូទៅចំពោះអ្នកជក់បារីជាងអ្នកមិនជក់បារី។
.មហារីកកោសិកា Squamous ចាប់ផ្តើមនៅក្នុងកោសិការាបស្មើនៅខាងក្នុងផ្លូវដង្ហើមរបស់អ្នក។ វាមិនសូវមានដូចមហារីក adenocarcinoma ទេ ប៉ុន្តែវាទាក់ទងនឹងការជក់បារី៕