និយមន័យ
របកគំហើញនៃថ្នាំប្រឆាំងមហារីកគឺជាការបោះជំហានមួយដ៏ធំក្នុងប្រវត្តិសាស្ដ្រនៃមនុស្សជាតិក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងជាមួយនឹងជំងឺមហារីក វាត្រូវបានគេផ្សំឡើងតាមរយៈគីមីសាស្ដ្រដើម្បីធ្វើការសំលាប់កោសិកាមហារីក បង្អាក់នូវសកម្មភាពរបស់កោសិកាមហារីកក្នុងការរីកលូត និង វិវត្ដន៍ ហើយបច្ចុប្បន្ននេះវាគឺជាវិធីមួយដែលគេពេញនិយមក្នុងការប្រើប្រាស់សំរាប់ធ្វើការព្យាបាលជំងឺមហារីក ប៉ុន្ដែទន្ទឹមនឹងនោះដែរ វាបណ្ដាលអោយប្រព័ន្ធការពាររាង្គកាយចុះខ្សោយ និងប៉ះពាល់ដល់ជាលិកាធម្មតាផងដែរ។ មន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីកបានធ្វើការកែសំរួលនូវវិធីព្យាបាលដោយប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងមហារីកដើម្បីកាត់បន្ថយនូវផលប៉ះពាល់ និង លើកកំពស់នូវប្រសិទ្ធិភាពរបស់វា។ តាមរយៈនេះធ្វើអោយវាក្លាយទៅជាអាវុធគីមីបែបជីវសាស្ដ្រសម័យថ្មីក្នុងការសំលាប់កោសិកាមហារីក ដែលគេប្រសិទ្ធិនាមអោយថា”ការព្យាបាលពណ៌បៃតង”(Green Chemotherapy)។
ប្រភេទ
បច្ចុប្បន្ននេះថ្នាំប្រឆាំងជំងឺមហារីកមានប្រហែលជាជាង100ប្រភេទដែលត្រូវបានគេប្រើប្រាស់សំរាប់ធ្វើការព្យាបាលជំងឺមហារីក។ ដោយបែងចែកតាមការធ្វើសកម្មភាពក្នុងការសំលាប់កោសិកាមហារីកផ្សេងៗគ្នា វាត្រូវបានគេចែកជា៖ពពួកអាល់គីល(Alkylating Agents) ពពួករាំងខ្ទប់ទៅនឹងមេតាបូលីស របស់កោសិកា(Antimetabolites) ពពួកអង់ទីប៊ីយ៉ូទីក(Antitumor Antibiotics) ពពួកអ័រម៉ូន(Hormones) ពពួកធ្វើសកម្មភាពទៅលើកោសិកាប្រព័ន្ធការពាររាង្គកាយ(Immune Agents) ពពួកថ្នាំប្រឆាំងមហារីកដែលមានប្រភពមកពីរុក្ខជាតិ។ល។
លក្ខណៈវិសេស
1.លើកកំពស់ប្រសិទ្ធិភាពនៃការព្យាបាលជំងឺមហារីក ធ្វើអោយដុំមហារីករួមតូចឬរលាយបាត់ក៏មានដែរ។
2.បង្អាក់នូវការរីកលូតលាស់ និងការរីករាលដាលរបស់មហារីក ពន្យារនូវអាយុជីវិតដល់អ្នកជំងឺ។
3.បន្ធូរបន្ថយនូវអាការៈ និងលើកកំពស់នូវគុណភាពនៃជីវិតរបស់អ្នកជំងឺ
វិធីនៃការព្យាបាល
1.ការប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងមហារីកតែឯកឯង និងការគួបផ្សំជាមួយវិធីដទៃទៀត៖គេអាចប្រើប្រាស់នូវថ្នាំប្រឆាំងមហារីកតែឯកឯង ប៉ុន្ដែជាទូទៅដើម្បីបង្កើននូវប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការព្យាបាលគេតែងតែធ្វើការគួបផ្សំជាមួយវិធីដទៃទៀត ការធ្វើដូច្នេះគឺវាអាចសំលាប់កោសិកាមហារីកបានកាន់តែច្រើន និងព្រមទាំងកាត់បន្ថយនូវការស៊ាំជាមួយថ្នាំបានផងដែរ។
2.មធ្យោបាយនៃការសំរូបចូលទៅក្នុងសរសៃឈាម៖មានការផឹក ការលាបលើស្បែក ការចាក់ថ្នាំ (ចាក់តាមសរសៃឈាម សាច់ដុំ ក្រោមស្បែក ចាក់បញ្ចូលទៅក្នុងស្រោមសួត។ល។
មន្ទីរពេទ្យក្វាងចូវទំនើបផ្នែកមហារីក៖ការព្យាបាលព៌ណបៃតង
1.ការព្យាបាលដោយផ្ដោតសំខាន់ទៅលើម៉ូលេគុល
ដោយផ្អែកទៅលើម៉ូលេគុលជីវសាស្ដ្រនៃកោសិកាមហារីក គេនឹងធ្វើការវាយប្រហារទៅលើម៉ូលេគុលរបស់កោសិកាមហារីក ប្រៀបដូចទៅនឹងការដាក់បំផ្ទុះគ្រាប់បែកចំទីតាំងបានយ៉ាងសុក្រិតអញ្ចឹង តាមរយៈការកាត់ផ្ដាត់នូវEGFR(Epidemal Growth Factor Receptor)របស់កោសិកាមហារីក ឈានទៅសំលាប់កោសិកាមហារីក។វិធីនេះមិនប៉ះពាល់ឬប៉ះពាល់តិចតួចបំផុតដល់កោសិកាធម្មតា។
2.ការព្យាបាលដោយប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងមហារីកដោយផ្ដោតសំខាន់ទៅលើថេរវេលាណាមួយ
ដោយផ្អែកទៅលើការបំរែបំរួលនៅក្នុងរាង្គកាយរបស់យើងទៅតាមថេរវេលា គេនឹងធ្វើការជ្រើសរើសនូវខណៈពេលដែលកោសិកាមហារីកងាយទទួលរងនូវឥទ្ធិពលរបស់ថ្នាំ រីឯកោសិកាធម្មតាស្ថិតនៅក្នុងស្ថានភាពសំរាក និងទទួលរងនូវឥទ្ធិពលថ្នាំតិចតូចបំផុត។ ដោយគ្រាន់តែគេចាក់បញ្ចូលបរិមាណថ្នាំតិចតួចប៉ុណ្ណោះគឺទទួលបានប្រសិទ្ធិភាពគួរជាទីគាប់ចិត្ត ចំនែកឯផលប៉ះពាល់របស់ថ្នាំក៏បានកាត់បន្ថយអស់មួយចំនួនដែរដោយសារបរិមាណថ្នាំមានកំរិតទាប។
3.ការព្យាបាលដោយប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងមហារីកតាមរយៈការចាក់បញ្ចូលតាមសរសៃឈាមណាមួយ ទៅលើទីតាំងជាក់លាក់ណាមួយ
គេនឹងធ្វើការជ្រើសរើសនូវសរសៃឈាមដែលធ្វើការផ្គត់ផ្គង់ឈាមដល់ដុំមហារីក រួចគេនឹងចាក់បញ្ចូលថ្នាំប្រឆាំងមហារីកតាមសរសៃនេះ ការធ្វើដូច្នេះធ្វើអោយថ្នាំមានកំហាប់ខ្ពស់នៅទីតាំងដុំមហារីក ប្រសិទ្ធិភាពកើនឡើងជាទ្វេ និងមានប្រសិទ្ធិភាពក្នុងការសំលាប់កោសិកាមហារីក រីឯផលប៉ះពាល់របស់វាក៏ត្រូវបានកាត់បន្ថយអស់មួយចំនួនធំដែរ។ដោយគេគ្រាន់តែដាក់បំពង់ទុយយោឆ្មារល្អិតសំលាប់បញ្ជូនថ្នាំទៅទីតាំងដុំមហារីកនៅក្រោមស្បែកតែម្ដងប៉ុណ្ណោះ លើកក្រោយៗទៀតគេគ្រាន់តែចាក់បញ្ចូលថ្នាំតាមបំពង់នេះជាការស្រេច។
4.ការព្យាបាលដោយប្រើប្រាស់ថ្នាំប្រឆាំងមហារីកតាមរយៈការចាក់បញ្ចូលទៅក្នុងខ្លួនប្រាណតាមវិធីពីរផ្សេងគ្នា
ការចាក់បញ្ចូលថ្នាំតាមសរសៃឈាមណាមួយទៅលើទីតាំងជាក់លាក់ណាមួយ(Intravascular Infusion)+ការចាក់បញ្ចូលថ្នាំទៅក្នុងប្រអប់ទ្រូង ពោះ ជាមួយនឹងឥទ្ធិពលនៃថាមពលកំដៅ(Intrathoracic/peritoneal Chemohyperthermia) ធ្វើអោយថ្នាំនៅទីតាំងមហារីកមានកំហាប់ខ្ពស់ និងធ្វើសកម្មភាពទៅលើកោសិកាមហារីកបានរយៈពេលយូរជាងធម្មតា ដូច្នេះប្រសិទ្ធិភាពរបស់វាក៏ទទួលបានគួរជាទីគាប់ចិត្តផងដែរ៕