ជំងឺគ្រុនពោះវៀនបង្កឡើងដោយបាក់តេរីម្យ៉ាងមានឈ្មោះថា Salmonella Typhi ហើយវាកម្រនឹងកើតមានក្នុងប្រទេសអភិវឌ្ឈន៍ណាស់ ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វានៅតែបន្សលទុកនូវជំងឺដ៏មានការគំរាមគំហែង និងធ្ងន់ធ្ងរក្នុងប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍន៍។ ជម្ងឺគ្រុនពោះវៀនឆ្លងតាមរយៈការទទួលទានទឹក និងអាហារដែលមានមេរោគ ឬមានការស្និទ្ធស្នាលជាមួយអ្នកដែលជំងឺស្រាប ។ រោគសញ្ញារបស់វាច្រើនតែមានការក្តៅខ្លួនខ្លាំង ឈឺក្បាល ឈឺពោះ និងទលលាមក ឬរាគ ។
នៅពេលដែលបានព្យាបាលដោយថ្នាំអង់ទីបីយ៉ូទិចហើយ ធ្វើអោយអ្នកមានភាពធូស្រាលវិញក្នុងរយៈពេល ពីរបីថ្ងៃថ្វីបើមានផលវិបាកតិចតួចឈានទៅរកការស្លាប់ក៏ដោយ ។
វ៉ាកស៊ាំងសម្រាប់ប្រឆាំងនឹងជំងឺគ្រុនពោះវៀនគឺមានហើយ ប៉ុន្តែវាមានប្រសិទ្ធភាពបន្ទិចបន្ទួចប៉ុណ្ណោះ ។ វ៉ាក់ស៊ាំងជាធម្មតាច្រើនតែផ្តល់ទៅលើអ្នកដែលប្រឈមនឹងជម្ងឺនេះ ឬធ្វើដំណើរទៅកន្លែងដែលមានការរាតត្បាតខ្លាំង ។
រោគសញ្ញា
ថ្វីបើក្មេងៗដែលមានជំងឺគ្រុនពោះវៀនពេលខ្លះឈឺភ្លាមៗក៏ពិតមែន តែរោគសញ្ញារបស់វាមានដំណើរការយឺតយ៉ាវរហូតដល់ មួយទៅបីសប្តាហ៍ក្រោយឆ្លង ។
ស្ថានភាពជំងឺមួយសប្តាហ៍ដំបូង
គ្រាមួយរោគសញ្ញពិតជាកើតឡើងហើយអ្នកប្រហែលជាធ្លាប់មាន៖
– ក្តៅខ្លួនខ្លាំងពី ៣៩,៤ ទៅ ៤០ C
– ឈឺក្បាល
– អស់កម្លាំង និងខ្សោយ
– ឈឺបំពង់ក
– ឈឺពោះ
– រាគ ឬទល់លាមក
– ឡើងកន្ទួល
ក្មេងភាគច្រើនតែងតែមានអាការៈរាគរុស ប៉ុន្តែចំពោះមនុស្សធំវិញបែរជាទល់លាមកដ៏ធ្ងន់ធ្ងរទៅវិញ ។ ក្នុងសប្តាហ៍ទីពីរ អ្នកប្រហែលជាឡើងកន្ទួលតូចមួយដែលសម្ពែតពណ៌ក្រហមនៅលើទ្រូងខាងក្រោម ឬពោះខាងលើ ។ កន្ទួលនេះកើតឡើងតែបណ្តោះអាសន្នទេ ជាធម្មតាវានឹងបាត់ទៅវិញក្នុងរយៈពេល ២ ទៅ៥ថ្ងៃក្រោយ ។
ស្ថានភាពជំងឺសប្តាហ៍ទីពីរ
ប្រសិនបើអ្នកមិនបានទទួលការព្យាបាលទេ អ្នកប្រហែលជាឈានចូលតំណាក់កាលទីពីរ ហើយអាការៈជំងឺរបស់អ្នកនឹងក្លាយទៅជាធ្ងន់ធ្ងរ និងមានរោគសញ្ញាដូចជា៖
– បន្តក្តៅខ្លួនខ្លាំង
– រាគ ហើយលាមកមានពណ៌ដូចទឹកលាងអង្ករ ឬទៅជាទល់លាមកធ្ងន់ធ្ងរ
– ស្រកទម្ងន់
– ប៉ោងពោះ
ស្ថានភាពជំងឺសប្តាហ៍ទីបី
ក្នុងសប្តាហ៍ទីបីអ្នកប្រហែលជា៖
– ទៅជារវើរវាយ
– អស់កំលាំង សន្លឹម ហើយភ្នែកបើកបានតែពាក់កណ្តាល ទាំងនេះជាសញ្ញាចង្អុលបង្ហាញថាជំងឺគ្រុនពោះវៀន ។
ផលវិបានដែលអាចគំរាមគំហែងដល់ជីវិតគឺស្ថិនក្នុងពេលនេះហើយ ។
ស្ថានភាពជំងឺសប្តាហ៍ទីបួន
ការធូស្បើយប្រហែលជាកើតឡើងយ៉ាងយឺតក្នុងពេលសប្តាហ៍ទីបួន ។ ក្តៅខ្លួននឹងថយចុះបន្តិចម្តង់ៗរហូតដល់ធម្មតាវិញក្នុងរយៈពេលមួយសប្តាហ៍ក្រោយ ទៅ ១០ថ្ងៃ ។ ប៉ុន្តែសញ្ញាទាំងនេះអាចនឹងកើតមកវិញក្នុងរយៈពេលពីរសប្តាហ៍ក្រោយពីក្តៅខ្លួនត្រូវបានអន់ថយ ។
ពេលដែលត្រូវជួបគ្រូពេទ្យ
ចូទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យភ្លាមប្រសិនបើអ្នកសង្ស័យថាអ្នកមានជម្ងឺគ្រុនពោះវៀន ។ ប្រសិនបើអ្នកមានរោគសញ្ញាក្រោយពីអ្នកត្រលបមកពីបរទេសវិញ ចូរទៅទទួលការព្រឹក្សាជាមួយគ្រូពេទ្យដែលផ្តោតទៅលើថ្នាំសម្រាប់ប្រើពេលធ្វើដំណើរ ឬជម្ងឺឆ្លង ។ អ្នកឯកទេសប្រហែលជាអាចសម្គាល និងព្យាបាលជំងឺបានលឿនជាងគ្រូពេទ្យដែលមិនទាន់ចុះកម្មសិក្សាក្នុងតំបន់៕