ជំងឺឆ្គួតជ្រូកគឺជាជំងឺទាក់ទងនឹងសរសៃប្រសាទកណ្តាល (ជំងឺសរសៃប្រសាទ) ដែលសកម្មផាពកោសិការសរសៃប្រសាទក្នុងខួរក្បាលត្រូវបានរ៉ាំងស្ទះ ដែលជាហេតុនាំអោយប្រកាច់ក្នុងពេលមានអាកប្បកិរិយា, រោគសញ្ញា និងអារម្មណ៍មិនធម្មតាដូចជាបាត់បង់ស្មារតីជាដើម។
រោគសញ្ញានៃការប្រកាច់មានលក្ខណៈខុសៗគ្នាមិនទៀងទាត់ឡើយ។ អ្នកជំងឺឆ្គួតជ្រូកខ្លះមានអាកប្បកិរិយាដាច់អហង្ការរយៈពេលពីរបីវិនាទីក្នុងពេលប្រកាច់ ហើយអ្នកខ្លះទៀតបែរជាក្រវៀសដៃ ក្រវៀសជើងចុះឡើងៗជាប់គ្នារហូត។
ដើម្បីកំណត់រោគវិនិច្ឆ័យជំងឺនេះបាន គ្រូពេទ្យនឹងរំលឹកអំពីរោគសញ្ញា និងប្រវត្តិជំងឺ។ គ្រូពេទ្យប្រហែលជាណែនាំអោយធ្វើតេស្តជាច្រើនច្រើនដើម្បីកំណត់រោគវិនិច្ឆ័យ និងបញ្ជាក់ពីមូលហេតុនៃការប្រកាច់។
- ការពិនិត្យសរសៃប្រសាទ៖ គ្រូពេទ្យអាចនឹងធ្វើតេស្តទៅលើអាកប្បកិរិយា, សមត្ថភាពនៃការឆ្លើយតប់របស់សាច់ដុំកន្ត្រាក់, មុខងារផ្លូវចិត្ត និងកន្លែងផ្សេងៗទៀតដើម្បីធ្វើរោគវិនិច្ឆ័យ ក៏ដូចជាកំណត់នូវប្រភេទនៃជំងឺឆ្គួតជ្រូកដែលអ្នកមាន។
- តេស្តឈាម៖ គ្រូពេទ្យប្រហែលជាត្រូវពិនិត្យឈាមដើម្បីរកមើលសញ្ញានៃការបង្ករោគ, បញ្ហាហ្សែន ឬបញ្ហាផ្សេងៗទៀតដែលមានជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រកាច់។
គ្រូពេទ្យក៏ប្រហែលជាអាចនឹងធ្វើតេស្តដើម្បីស្វែងរកភាពមិនធម្មតារបស់ខួរក្បាលទៀតដូចជា៖
- Electroencephalogram (EEG)៖ នេះគឺជាតេស្តដែលគេចូលចិត្តធ្វើជាញឹកញាប់ដើម្បីកំណត់រោគវិនិច្ឆ័យជំងឺឆ្គួតជ្រូក។ តេស្តនេះ គ្រូពេទ្យត្រូវចាប់អេឡិចត្រូតនៅលើស្បែកក្បាលអ្នកជំងឺ ដើម្បីអាចកត់ត្រានូវសកម្មភាពអេឡិចត្រុងរបស់ខួរក្បាលបាន។
បើសិនជាអ្នកមានជំងឺឆ្គួតជ្រូកមែន វាច្រើនតែមានការផ្លាស់ប្តូរទម្រងធម្មតានៃរលកខួរក្បាលរបស់អ្នក ទើបីជាអ្នកមិនមានអាការៈប្រកាច់ក៏ដោយ។ គ្រូពេទ្យប្រហែលជាត្រូវតាមដានអ្នកតាមរយៈមើលវីដេអូខណៈពេលកំពុងតែថត EEG នៅពេលអ្នកកំពុងដេក ឬភ្ញាក់ ដើម្បីកត់ត្រាការប្រកាច់ទាំងឡាយណាដែលអ្នកអាចនឹងមាន។ ការកាត់ត្រាការប្រកាច់ប្រហែលជាជួយអោយគ្រូពេទ្យកំណត់បានថាការប្រកាច់ប្រភេទណាដែលអ្នកកំពុងតែមាន ឬទាត់ចោលជំងឺដែលស្រដៀងគ្នា។
គ្រូពេទ្យប្រហែលជាណែនាំអោយអ្នកធ្វើអ្វីមួយដែលនឹងបណ្តាលអោយប្រកាច់បានដូចជា ដេកបន្តិចមុនពេលធ្វើតេស្ត។
- Computerized Tomography (CT) Scan៖ ការថតប្រភេទនេះគេប្រើកាំរស្មីអ៊ីចដើម្បីផ្តិតយករូបភាពខួរក្បាលរបស់អ្នកដោយការកាត់ទទឹង។ CT Scan អាចរកឃើញភាពមិនធម្មតាក្នុងខួរក្បាលដែលអាចកំពុងតែធ្វើអោយប្រកាច់ដូចជា ដុំសាច់ក្នុងខួរក្បាល, ការហូរឈាមក្នុងខួរក្បាល និងគីសក្នុងខួរក្បាល។
- Magnetic Resonance Imaging (MRI)៖ ការថតប្រភេទនេះគេប្រើថាមពលម៉ាញ៉េទិច និងរលកវិទ្យុសកម្មដើម្បីបង្កើតជារូបភាពនៃខួរក្បាលបានយ៉ាងច្បាស់។ គ្រូពេទ្យអាចនឹងរកឃើញដំបៅ ឬភាពមិនធម្មតាក្នុងខួរក្បាលដែលអាចបណ្តាលអោយប្រកាច់បាន។
- Functional MRI (fMRI)៖ តេស្តមួយនេះប្រើសម្រាប់វាស់អំពីការផ្លាស់ប្តូរនៅក្នុងលំហូរឈាមដែលកើតមាននៅពេលផ្នែកសំខាន់ៗនៃខួរក្បាលកំពុងតែធ្វើការ។ គ្រូពេទ្យប្រហែលជាប្រើប្រាស់ fMRI មុនពេលវះកាត់ដើម្បីកំណត់អោយបានច្បាស់នូវទីតាំងនៃមុខងារសំខាន់ៗដូចជា ការនិយាយ និងធ្វើចលនា ដូច្នេះគ្រូពេទ្យវះកាត់អាចចៀសវាងការបង្ករបួសដល់កន្លែងទាំងនោះក្នុងពេលវះកាត់បាន។
- Positron Emission Tomography (PET)៖ PET Scans គឺជាការប្រើសារធាតុវិទ្យុសកម្មក្នុងកម្រិតទាបចាក់ចូលទៅក្នុងសរសៃឈាមវ៉ែនដើើម្បីអាចមើលឃើញតំបន់ដែលមានសកម្មភាពក្នុងខួរក្បាល ព្រមទាំងភាពមិនធម្មតាផងដែរ។
- Single-photon Emission Computerized Tomography (SPECT)៖ តេស្តមួយប្រភេទនេះត្រូវបានគេប្រើប្រាស់ដំបូងគេបើសិនជាអ្នកធ្លាប់បានថត MRI និង EEG រួចរកមើលឃើញទីតាំងមិនធម្មតាក្នុងពេលប្រកាច់។
តេស្ត SPECT គឺជាការប្រើប្រាស់សារធាតុវិទ្យុសកម្មកម្រិតទាប់ចាក់បញ្ចូលទៅក្នុងសរសៃឈាមវ៉ែនដើម្បីបង្កើតជាសកម្មភាពលំហូរឈាមដូចផែនទី3D ក្នុងខួរក្បាលក្នុងពែលប្រកាច់។
- Neuropsychological Test៖ តេស្តទាំងនេះគ្រូពេទ្យត្រូវវាយតម្លៃទៅលើការគិត, ការចងចាំ និងជំនាញនៃការនិយាយរបស់អ្នកជំងឺ។ លទ្ធផលនៃការធ្វើតេស្តជួយអោយគ្រូពេទ្យកំណតើបានថាកន្លែងណាដែលខួរក្បាលរបស់អ្នកជំងឺមានបញ្ហា៕