កូវីដ-១៩ គឺជាជម្ងឺផ្លូវដង្ហើម ដែលបណ្តាលមកពីជំងឺក្រិនសរសៃឈាម។ មនុស្សមួយចំនួន បានឆ្លងមេរោគ ប៉ុន្តែមិនបានកត់សំគាល់រោគសញ្ញាណាមួយឡើយ។ មនុស្សភាគច្រើននឹ ងមានរោគសញ្ញាស្រាល និងធូរស្បើយដោយខ្លួនឯង។ ប៉ុន្តែប្រហែលជា១ក្នុងចំណោម ៦នាក់ នឹងមានបញ្ហាធ្ងន់ធ្ងរ ដូចជាពិបាកដកដង្ហើម។ រោគសញ្ញាកាន់តែធ្ងន់ធ្ងរ គឺខ្ពស់ប្រសិនបើអ្នកចាស់ ឬមានស្ថានភាពសុខភាពផ្សេងទៀត ដូចជាទឹកនោមផ្អែម ឬជំងឺបេះដូង។
នេះជាអ្វីដែលត្រួតពិនិត្យមើលប្រសិនបើអ្នកគិតថាអ្នកអាចមានកូវីដ-១៩។
*រោគសញ្ញាទូទៅ
ក្រុមអ្នកស្រាវជ្រាវនៅក្នុងប្រទេសចិនបានរកឃើញថារោគសញ្ញាទូទៅបំផុតក្នុងចំណោមមនុស្សដែលបានសម្រាកព្យាបាលនៅមន្ទីរពេទ្យជាមួយកូវីដ-១៩ រួមមាន៖
-គ្រុន៖ ៩៩%
-អស់កម្លាំង៖ ៧០%
-ក្អកស្ងួត៖ ៥៩%
-បាត់បង់ចំណង់អាហារ: ៤០%
-ឈឺខ្លួន៖ ៣៥%
-ដង្ហើមខ្លី៖ ៣១%
-រំអិលឬស្លេស៖ ២៧%
រោគសញ្ញាជាធម្មតាចាប់ផ្តើមពី ២ ទៅ ១៤ថ្ងៃបន្ទាប់ពីអ្នកបានឆ្លងមេរោគ។ រោគសញ្ញាផ្សេងទៀតអាចរួមមាន៖
-ឈឺក
-ឈឺក្បាល
-ញាក់ពេលខ្លះញ័រ
-ការបាត់បង់ក្លិនឬរសជាតិ
-តឹងច្រមុះ ឬហៀរសំបោរ
-ចង្អោរឬក្អួត
-រាគ
*រោគសញ្ញាបន្ទាន់
ហៅទូរស័ព្ទទៅវេជ្ជបណ្ឌិត ឬមន្ទីរពេទ្យភ្លាមៗ ប្រសិនបើអ្នកមានរោគសញ្ញាមួយឬច្រើននៃរោគសញ្ញាទាំងនេះ៖
-ពិបាកដកដង្ហើម
-ការឈឺចាប់ឬសម្ពាធថេរនៅក្នុងទ្រូងរបស់អ្នក
-បបូរមាត់ឬមុខដែលស្រអាប់
-ការភាន់ច្រលំភ្លាមៗ
អ្នកត្រូវការការថែទាំវេជ្ជសាស្ត្រឱ្យបានឆាប់តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន។ សូមទូរស័ព្ទទៅការិយាល័យគ្រូពេទ្យ ឬមន្ទីរពេទ្យជាមុន មុននឹងអ្នកទៅកាន់ទីនោះ។ ធ្វើបែបនេះ នឹងជួយពួកគេរៀបចំដើម្បីព្យាបាលអ្នកនិងការពារបុគ្គលិកពេទ្យនិងអ្នកជំងឺដទៃទៀត។
ជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាលក៏ត្រូវបានគេរាយការណ៍ផងដែរចំពោះមនុស្សមួយចំនួនដែលមានជំងឺកូវីដ-១៩ ។ ចូរចងចាំពាក្យថា FAST៖
-Face (មុខ)៖ តើផ្នែកម្ខាងនៃមុខស្ពឹក ឫ ធ្លាក់ចុះ? មើលថា តើស្នាមញញឹមរបស់ពួកគេធ្លាក់ចុះមួយចំហៀងទេ?
-Arms (ដៃ)៖ តើដៃម្ខាងខ្សោយឬស្ពឹកទេ? បើគេព្យាយាមលើកដៃទាំងសងខាង តើដៃម្ខាងចុះខ្សោយទេ?
-Speech (សម្តី)៖ តើពួកគេអាចនិយាយបានច្បាស់ទេ? សុំឱ្យពួកគេនិយាយប្រយោគម្តងទៀត។
-Time (ពេលវេលា)៖ ពេលនរណាម្នាក់បង្ហាញសញ្ញានៃជំងឺដាច់សរសៃឈាមខួរក្បាល គេតែងរាប់គ្រប់នាទី៕