ជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់គឺជាជំងឺរលាកសន្លាក់ដែលកើតមានច្រើនជាងគេបំផុតរហូតដល់រាប់លាននាក់នៅទូទាំងពិភពលោក។ ជំងឺនេះកើតឡើងនៅពេលឆ្អឹងខ្ចីសម្រាប់ការពារសន្លាក់ដែលនៅចុងឆ្អឹងនីមួយៗក្នុងសន្លាក់នោះរហែកខូច។
ខណៈពេលដែលជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់អាចខូចខាតគ្រប់សន្លាក់ទាំងអស់ក្នុងរាងកាយ ជាពិសេសសន្លាក់ដែលជួបប្រទះញឹកញាប់បំផុតនោះគឺក្នុងប្រអប់ដៃ, ក, ចង្កេះ, ជង្គង់ និងត្រគៀក។ ការរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់មានការវិវឌ្ឈន៍កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរទៅៗបន្តិចម្តងៗរហូត ហើយក៏គ្មានការព្យាបាលអ្វីធ្វើអោយជាសះស្បើយដែរ។ ប៉ុន្តែការព្យាបាលជំងឺនេះអាចជួយបន្ថយការវិវឌ្ឈន៍របស់ជំងឺ, បំបាត់ការឈឺចាប់ និងជយយអោយសន្លាក់ធ្វើចលនាវិញបាន។
រោគសញ្ញា
រោគសញ្ញារបស់ជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់ច្រើនតែមានការវិវឌ្ឈន៍យឺត និងធ្ងន់ធ្ងរទៅៗពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។ ខាងក្រោមនេះជារោគសញ្ញាមួយចំនួនរបស់ជំងឺនេះ។
- ឈឺចាប់៖ សន្លាក់ប្រហែលជាឈឺក្នុងពេល ឬក្រោយពេលធ្វើចលនា
- តឹង៖ សន្លាក់ប្រហែលជាមានអារម្មណ៍តឹងៗនៅពេលដាក់សម្ពាធតិចតួចទៅលើវា
- គាំង៖ ការគាំងសន្លាក់ប្រហែលជាសញ្ញាដែលគេសម្គាល់ដឹងច្រើនជាងគេបំផុតនៅពេលអ្នកភ្ញាក់ពីដេកនៅពេលព្រឹក ឬក្រោយពេលមិនធ្វើសកម្មភាពអ្វីមួយយូរ។
- មិនអាចធ្វើការបត់បែនបាន៖ អ្នកប្រហែលជាមិនអាចធ្វើចលនាសន្លាក់អោយបានពេញលេញទ។
- ឆ្អឹងដុះបន្លារ៖ ការដែលមានឆ្អឹងដុះលោយបន្ថែមទៀតនេះអាចមានលក្ខណៈដូចជាដុំសាច់ដ៏រឹង ឬកើតនៅជុំវិញសន្លាក់ដែលមានបញ្ហានោះផង។
បើសិនជាអ្នកមានការឈឺសន្លាក់ ឬគាំងសន្លាក់រយៈពេលពីរបីសប្តាហ៍ឡើងទៅ ចូរទៅពិគ្រោះជាមួយគ្រូពេទ្យអំពីបញ្ហានេះទៅ។
មូលហេតុ
ជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់ប្រភេទ Primary ភាគច្រើនទាក់ទងនឹងការចាស់ទៅតាមអាយុ។ ការដែលមានអាយុច្រើន ជាតិទឹករបស់ឆ្អឹងខ្ចីកើនឡើង ហើយប្រូតេអ៊ីនសម្រាប់បង្កើតឆ្អឹងខ្ចីនោះត្រូវដាច់ដោច។ ការដែលប្រើសន្លាក់នោះច្រើនដងរយៈពេលច្រើនឆ្នាំបណ្តាលអោយខូចសន្លាក់ និងបង្កទៅជាការឈឺចាប់ និងហើមក្នុងសន្លាក់បាន។ ឆ្អឹងខ្ចីចាប់ផ្តើមខូចតាមរយៈរបក ឬកើតជាដុំតូចៗ។ ក្នុងករណីធ្ងន់ធ្ងរ មានការបាត់បង់ឆ្អឹងខ្ចីនៅចន្លោះឆ្អឹងរបស់សន្លាក់តែម្តង។ ការបាត់បង់នេះបណ្តាលមានការកកិតរវាងឆ្អឹងនិងឆ្អឹង ដែលនាំអោយឈឺចាប់ និងកាត់បន្ថយការធ្វើចលនារបស់សន្លាក់។ ការខូចឆ្អឹងខ្វីក៏អាចភ្ញោចអោយឆ្អឹងថ្មីដុះ (បន្លារឆ្អឹង) នៅជុំវិញសន្លាក់បានដែរ។ ជំងឺនេះមានម្តងម្កាលអាចឃើញកើតជាលក្ខណៈគ្រួសារ, ដំណរពូជទៀតផង។ អ្វីដែលកម្រនោះគឺ លក្ខណៈដំណរពូជមួយចំនួននៃជំងឺនេះបង្កឡើងដោយការខូចកូឡាជែន ដែលវាជាធាតុផ្សំយ៉ាងសំខាន់របស់ឆ្អឹងខ្ចី។
ជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីប្រភេទ (Secondary) បង្កឡើងដោយជំងឺផ្សេងមួយទៀត។ ជំងឺដែលអាចនាំអោយមានជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីប្រភេទនេះបានមានដូចជា ធាត់ជ្រុល, ការប៉ះទង្គិចច្រំដែលៗ ឬការវះកាត់រចនាសម្ព័ន្ធរបស់សន្លាក់, សន្លាក់មិនធម្មតាពីកំណើត, ជំងឺរលាកសន្លាក់ហ្គោដ, ជំងឺរលាកសន្លាក់ប្រភេទ Rheumatic, ជំងឺទឹកនោមផ្អែម, និងបញ្ហាអ័រម៉ូនផ្សេងៗទៀត។
ការធាត់ជ្រុលបណ្តាលអោយទៅជាជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់បានដោយសារតែមានការកើនឡើងនូវសម្ពាធមេកានិចទៅលើឆ្អឹងខ្វី។ តាមពិត មូលហេតុបន្ទាប់ពីការចាស់ទៅតាមអាយុ ការធាត់ជ្រុលគឺជាកត្តាប្រឈមមុខដ៏ខ្លាំងបំផុតនៃជំងឺរលាកសន្លាក់ឆ្អឹងខ្ចីនៅជង្គង់។ ការឆាប់មានជំងឺនេះនៅលើសន្លាក់ជង្គង់ពេក ត្រូវបានគេជឿជាក់ថាមនុស្សនោះគឺជាអ្នកធ្វើការលើករបស់ធ្ងន់ធ្ងរ និងមានរាងខ្ពស់។ ការប៉ះទង្គិចច្រំដែលៗទៅលើជាលិការសន្លាក់ (សរសៃចងឆ្អឹង, ឆ្អឹង និងឆ្អឹងខ្ចី) ត្រូវបានគេជឿថានឹងបង្កអោយឆាប់មានជំងឺរលាកសន្លាក់ឆ្អឹងខ្ចីក្នុងជង្គង់លឿនជាពិសេសអ្នកលេងកីឡាបាលទាត់តែម្តង។ អ្វីដែលគួរអោយចាប់អារម្មណ៍នោះគឺ ការសិក្សាថ្មីៗនេះមិនបានរកឃើញថាអ្នកដែលរត់រយៈចំងាយឆ្ងាយៗមិនមែនជាកត្តាប្រឈមមុខខ្ពស់ទៅនឹងជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់ទេ។
ការកកជាតិគ្រីស្តាលនៅក្នុងឆ្អឹងខ្វីអាចបណ្តាលអោយឆ្អឹងខ្ចីខូច និងរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់បាន។ ជាតិគ្រីស្តាលអាស៊ីតអ៊ុយរិកធ្វើអោយមានជំងឺរលាកសន្លាក់ហ្គោដ ចំណែកគ្រីស្តាល កាលស្យូម Pyrophosphate ធ្វើអោយរលាកសន្លាក់ហ្គោដក្លែងក្លាយ។
ជំងឺរលាកសន្លាក់ប្រភេទ Rheumatic និងជំងឺរលាកផ្សេងៗទៀតទៅលើសន្លាកសុទ្ធតែនាំអោយសន្លាក់ខូច និងប៉ះបាល់ទៅដល់ឆ្អឹងខ្ចីបានទាំងអស់។
មនុស្សមួយចំនួនដែលកើតមកមានសន្លាក់មិនធម្មតាងាយនឹងឆាប់ខូច និងបាត់បត់ឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់ពួកគេណាស់។ ជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់ត្រគៀកច្រើនតែមានទំនាក់ទំនងនឹងភាពមិនធម្មតាតាំងពីកំណើត។
ការរំខានដោយអ័រម៉ូនដូចជា ជំងឺទឹកនោមផ្អែម និងភាពមិនធម្មតានៃអ័រម៉ូនលូតលាស់ក៏មានជាប់ទាក់ទងនឹងការខូចឆ្អឹងខ្ចីលឿន និងជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់ប្រភេទ Secondary ដែរ។
ផលវិបាក
ជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់ជាជំងឺមួយប្រភេទដែលយើងអាចសម្គាល់ដឹងតាមរយៈការខូចឆ្អឹងខ្ចី ព្រមទាំងឆ្អឹងធម្មតានៅពីក្រោមឆ្អឹងនេះដែលស្ថិតក្នុងសន្លាក់មួយ ព្រមទាំងមានការដុះឆ្អឹងច្រើនជ្រុល។ ការខូចខាតនៃជាលិការអស់ទាំងនេះបណ្តាលអោយមានការឈឺចាប់ និងគាំងសន្លាក់កើតមាន។ សន្លាក់ដែលមានផលប៉ះពាល់ច្រើនជាងគេបំផុតនោះគឺ សន្លាក់ជង្គង់, ត្រគៀក និងសន្លាក់ក្នុងប្រអប់ដៃ និងឆ្អឹងកងខ្នង។ មូលហេតុពិសេសនៃជំងឺនេះមិនទាន់ដឹងច្បាស់នៅឡើយទេ ប៉ុន្តែវាអាចត្រូវបានគេជឿជាក់ថាបណ្តាលមកពីទាំងហេតុការណ៍មេកានិច និងម៉ូលេគុលទៅលើសន្លាក់ដែលមានបញ្ហានោះ។ ជំងឺនេះកើតឡើងបន្តិចម្តងៗ និងច្រើនតែចាប់ផ្តើមមានក្រោយពីអាយុបាន ៤០ឆ្នាំ។ ថ្មីៗនេះគ្មានការព្យាបាលណាជួយអោយជំងឺនេះជាដាច់នោះទេ។ ការព្យាបាលជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់គឺផ្តោតទៅលើការបំបាត់រោគសញ្ញា និងពង្រឹងមុខងារ និងផ្សំគ្នាជាមួយនៃការអប់រំអ្នកជំងឺ, ការព្យាបាលដោយចលនា, គ្រប់គ្រងទម្ងន់ និងប្រើប្រាស់ថ្នាំ។
មនុស្សភាគច្រើនយល់ថាជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់ជាអ្វីៗដែលធ្វើអោយរំខាន និងបានក្លាយទៅជាបញ្ហាដែលប៉ះពាល់ដល់សកម្មភាពប្រចាំថ្ងៃរបស់ពួកគេតែម្តង។ ពេលខ្លះក៏មានបង្កជាផលវិបាកធ្ងន់ធ្ងរច្រើនដែរបើសិនជាអ្នកជំងឺមិនបានព្យាបាល ហើយផលវិបាកដែលអាចកើតមាននោះមានដូចជា៖
- ឆ្អឹងខ្ចីរហ័សខូចអស់ដោយសារតែបាត់បង់សមាសធាតុជាលិការក្នុងសន្លាក់ (Chondrolysis)។
- ងាប់ឆ្អឹង
- ប្រេះឆ្អឹង
- ហូរឈាមក្នុងសន្លាក់
- មានការបង្ករោគក្នុងសន្លាក់
- រហែកសរសៃចងសាច់ដុំ និងសរសៃចងឆ្អឹងនៅជុំវិញសន្លាក់ ដែលជាហេតុនាំអោយបាត់បង់លំនឹងរបស់សន្លាក់បាន។
រោគវិនិច្ឆ័យ
ក្នុងពេលពិនិត្យលើរាងកាយ គ្រូពេទ្យនឹងពិនិត្យទៅលើសន្លាក់ដែលមានបញ្ហាយ៉ាងច្បាស់ ដើម្បីពិនិត្យរកមើលភាពតឹង, ហើម ឬក្រហម។ គាត់ក៏នឹងពិនិត្យទៅលើចលនារបស់សន្លាក់បន្ថែមទៀត។ គ្រូពេទ្យប្រហែលជាណែនាំអោយធ្វើតេស្តដោយថត និងតេស្តមួយចំនួនទៀត។
តេស្តដោយការថត
- ថតកាំរស្មីអ៊ិច៖ ឆ្អឹងខ្ចីមិនអាចមើលឃើញក្នុងរូបភាពហ្វីលកាំរស្មីអ៊ិចឡើយ ប៉ុន្តែការបាត់បង់ឆ្អឹងខ្ចីអាចរកឃើញបានតាមរយៈការរួមតូចនៃចន្លោះឆ្អឹងទាំងពីរក្នុងសន្លាក់។ កាំរស្មីអ៊ិចក៏ប្រហែលជាបង្ហាញជាបន្លាឆ្អឹងនៅជុំវិញសន្លាក់។ មនុស្សជាច្រើនបានថតកាំរស្មីអ៊ិចទៅលើស្ថានភាពជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់រួចហើយមុនពេលចេញជារោគសញ្ញា។
- Magnetic Resonance Imaging (MRI)៖ MRI គឺជាការប្រើប្រាស់រលកវិទ្យុសកម្ម និងដែនម៉ាញ៉េទិចដ៏ខ្លាំងក្លាមួយដើម្បីបង្កើតជារួបភាពឆ្អឹង និងជាលិការទន់ៗ ដូចជាឆ្អឹងខ្ចីបានយ៉ាងច្បាស់។ ការថតបែបនេះអាចមានប្រយោជន៍ក្នុងការកំណត់ថាអ្វីទៅជាមូលហេតុពិតប្រាកដនៃការឈឺចាប់របស់អ្នក។
តេស្តដោយមន្ទីរពិសោធន៍
ការវិភាគទៅលើឈាម ឬជាតិទឹកក្នុងសន្លាក់អាចជួយកំណត់បង្ហាញអំពីរោគវិនិច្ឆ័យបានដែរ។
- តេស្តឈាម៖ ការធ្វើតេស្តឈាមប្រហែលជាអាចធ្វើឡើងដើម្បីទាត់ចោលនូវមូលហេតុផ្សេងៗទៀតនៃការឈឺសន្លាក់ដែរ ដូចជាជំងឺរលាកសន្លាក់ Rheumatic ជាដើម។
- ការវិភាគទៅលើទឹកសន្លាក់៖ គ្រូពេទ្យប្រហែលជាប្រើម្ជុលដើម្បីបូមទឹកសន្លាក់ដែលមានបញ្ហានោះ។ បន្ទាប់នឹងត្រូវបញ្ជូនអោយមន្ទីរពិសោធន៍ ដើម្បីពិនិត្យថាមានការរលាក ឬការបង្ករោគ, ឬជំងឺអ្វីផ្សេងទៀត។
ការព្យាបាល
ជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់មិនទាន់មានការព្យាបាលណាដែលអាចធ្វើអោយជំងឺនេះជាដាច់នោះទេ ប៉ុន្តែការព្យាបាលអាចជួយកាត់បន្ថយការឈឺចាប់ និងរក្សាសន្លាក់អោយមានចលនាវិញបាន។
ការប្រើប្រាស់ថ្នាំ
រោគសញ្ញាជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់អាចបំបាត់បានតាមរយៈការប្រើថ្នាំជាច្រើនដូចជា៖
- Acetaminophen៖ ក្រុមថ្នាំ Acetaminophen (Tylenol) អាចបំបាត់ការឈឺចាប់បាន ប៉ុន្តែវាមិនអាចកាត់បន្ថយការរលាក់បានទេ។ វាមានប្រសិទ្ធភាពសម្រាប់អ្នកដែលមានជំងឺនេះក្នុងកម្រិតស្រាល និងមធ្យមប៉ុណ្ណោះ។ ការប្រើប្រាស់លើសពីកម្រិតវេជ្ជបញ្ជាអាចបណ្តាលអោយខូចថ្លើមបាន។
- Nonsteroidal Anti-inflammatory Drugs (NSAIDs)៖ ក្រុមថ្នាំ NSAIDs ប្រហែលជាអាចកាត់បន្ថយការរលាក និងឈឺចាប់បាន។ ក្រុមថ្នាំ NSAIDs ដែលមិនមានវេជ្ជបញ្ជាមានដូចជា Ibuprofen (Advil, Motrin) និង Naproxen (Aleve)។ ថ្នាំ NSAIDs ដែលមានប្រសិទ្ធភាពខ្លាំងៗគួរតែគ្រូពេទ្យជាអ្នកចេញវេជ្ជបញ្ជាអោយ។ ថ្នាំ NSAIDs អាចបណ្តាលអោយឈឺក្រពះ, ហឹងត្រចៀក, មានបញ្ហាបេះដូង-សរសៃឈាម, បញ្ហាហូរឈាម, ខូចថ្លើម និងតម្រងនោម។ អ្នកដែលមានអាយុកាន់តែច្រើនប្រឈមនឹងផលវិបាកកាន់តែខ្ពស់។
- Nacotics៖ ថ្នាំដែលចេញដោយវេជ្ជបញ្ជាមួយប្រភេទនេះធម្មតាគឺផ្ទុកទៅដោយធាតុផ្សំស្រដៀងគ្នានឹងកូកាអ៊ីន ហើយវាផ្តល់នូវការបំបាត់ការឈឺចាប់ចំពោះជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីធ្ងន់ធ្ងរបាន។ ថ្នាំខ្លាំងៗទាំងនេះអាចប្រឈមនឹងការញៀនបាន ប៉ុន្តែចំពោះការឈឺចាប់ដែលធ្ងន់ធ្ងរប្រឈមមុខតិចតួចតេ។ ផលរំខានរបស់វាមានដូចជា ក្អួតចង្អោរ, ទល់លាមក និងងងុយដេក។
ការព្យាបាល
វិធីសាស្ត្រផ្សំចូលគ្នាមួយដើម្បីព្យាបាលជំងឺនេះច្រើនតែមានប្រសិទ្ធភាពល្អបំផុត។ គ្រូពេទ្យប្រហែលជាណែនាំអោយព្យាបាលដូចខាងក្រោមនេះ៖
- ការព្យាបាលដោយចលនា៖ គ្រូពេទ្យព្យាបាលដោយចលនាអាចធ្វើការជាមួយអ្នក ដើម្បីបង្កើតនូវទម្លាប់ហាត់ប្រាណជាបុគ្គលមិនដែលនឹងជួយពង្រឹងសាច់ដុំនៅជុំចិញសន្លាក់, បង្កើនចលនាសន្លាក និងកាត់បន្ថយការឈឺចាប់។
- ការព្យាបាលតាមការងារ៖ គ្រូពេទ្យព្យាបាលតាមការងារអាចជួយរកឃើញមធ្យោបាយដើម្បីធ្វើការងារប្រចាំថ្ងៃ ឬមុខរបរអ្នកដោយមិនអោយដាក់សម្ពាធបន្ថែមទៅលើសន្លាក់ដែលឈឺចាប់។ ឧទាហរណ៍ គួរតែប្រើច្រាស់ដុសធ្មេញណាមួយដែលមានដងធំដើម្បីងាយស្រួលដុះធ្មេញបើសិនជាអ្នកមានជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីនៅសន្លាក់ម្រាមដៃ។ ការប្រើកៅអីអង្គុយងូតទឹកផ្កាឈូកអាចជួយបំបាត់ការឈឺចាប់ដោយការឈរបានបើសិនជាអ្នកឈឺសន្លាក់ជង្គង់។
- ប្រើរបស់ផ្អោប៖ ចូរពិចារណាប្រើរបស់ផ្អោប, ឬសម្ភារៈពេទ្យដែលអាចជួយកាត់បន្ថយការឈឺចាប់បាន។ ឧបករណ៍ទាំងនេះអាចធ្វើអោយអ្នកមិនធ្វើចលនា ឬទ្រទ្រងសន្លាក់ដើម្បីជួយអោយអ្នកមិនអាចដាក់សម្ពាធលើសន្លាក់នោះបានទៀត។
- ថ្នាក់រៀនសម្រាប់ការឈឺចាប់រ៉ាំរ៉ៃ៖ ថ្នាក់បណ្តុះបណ្តាលអំពីការរលាកសន្លាក់ និងមជ្ឈមណ្ឌលវេជ្ជសាស្ត្រមួយចំនួនមានថ្នាំជាច្រើនសម្រាប់អ្នកជំងឺឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់ និងការឈឺចាប់រ៉ាំរ៉ៃ។ ចូរសួរគ្រូពេទញយអំពីថ្នាក់រៀនបែបនេះក្នុងតំបន់ដែលអ្នករស់នៅ ព្រោះវាអាចជួយបង្រៀននូវជំនាញដែលជួយអោយអ្នកអាចគ្រប់គ្រងការឈឺសន្លាក់ដោយសារជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់បាន។ ហើយអ្នកនឹងបានជួបអ្នកជំងឺដូចគ្នា និងសិក្សាអំពីវិធីសាស្ត្ររបស់ពួកគេព្រមទាំងក្បួនមួយចំនួនដែលអាចកាត់បន្ថយការឈឺចាប់បាន។
ការវះកាត់ និងការងារវេជ្ជសាស្ត្រផ្សេងទៀត
- ការចាក់ថ្នាំ Cortisone៖ ការចាក់ថ្នាំ Corticosteroid ប្រហែលជាជួយបំបាត់ការឈឺចាប់សន្លាក់បាន។ ក្នុងពេលចាក់ថ្នាំ គ្រូពេទ្យនឹងត្រូវចាក់ថ្នាំស្ពឹកនៅជុំវិញសន្លាក់អ្នកសិន បន្ទាប់មកទើបយកម្ជុលមកចាក់ថ្នាំក្នុងសន្លាក់របស់អ្នកតែម្តង។ ចំនួននៃការចាក់ថ្នាំនេះអាចធ្វើជារៀងរាល់ឆ្នាំ ព្រោះពេលប្រើច្រើនពេកអាចនឹងខូចសន្លាក់បានគ្រប់ពេល។
- ចាក់ថ្នាំបង្កភាពរំអិលដល់សន្លាក់៖ ការចាក់សារធាតុ Hyaluronic Acid Derivatives (Hyalgan, Synvisc) ប្រហែលជាជួយបំបាត់ការឈឹចាប់បានតាមរយៈការផ្តល់នូវភាពរអិលស្រួលដល់សន្លាក់ជង្គង់។ សារធាតុទាំងនេះស្រដៀងគ្នានឹងជាតិទឹកក្នុងសន្លាក់ដែរ។
- កែសម្រួលជួរឆ្អឹង៖ ក្នុងពេលធ្វើការវះកាត់ដោយការវះបើកឆ្អឹង គ្រូពេទ្យត្រូវកាត់ឆ្អឹងទាំងលើ និងក្រោមដើម្បីតម្រឹមជើងរបស់អ្នក។ ការវះបើកឆ្អឹងអាចកាត់បន្ថយការឈឺចាប់ដោយការកាត់ផ្លាស់ប្តូរទម្ងន់ទៅលើជង្គង់អ្នកបាន។
- ដូរសន្លាក់ថ្មី៖ ក្នុងការវះកាត់ដូរសន្លាក់ថ្មី គ្រូពេទ្យវះកាត់ត្រូវកាត់ផ្ទៃសន្លាក់ដែលខូចចេញ ហើយជំនួសដោយប្រើសន្លាក់ដែកឈ្មោះថា Prostheses វិញ។ ការប្រឈមមុខក្រោយពីវះកាត់រួចមានដូចជា ការបង្ករោគ និងកំនកឈាម។ សន្លាក់សម្បនិមិត្តអាចនឹងរហែក ឬរលង់ ហើយប្រហែលជាត្រូវដូរថ្មីទៀតផង។
ការបង្ការ
ថែរក្សាទម្ងន់ខ្លួនឯងអោយស្ថិតក្នុងកម្រិតត្រឹមត្រូវ
ជំងឺនេះត្រូវបានគេប៉ាន់ប្រមាណឃើញថា កម្លាំងសង្កត់ពី ៣ ទៅ ៦ដងនៃទម្ងន់ខ្លួនសរុបនឹងកើតឡើងទៅលើជង្គង់ក្នុងពេលដើរ។ ម្យ៉ាងវិញទៀត ការដែលលើសទម្ងន់ធម្មតារហូតដល់ ៤,៥គីឡូក្រាម អាចនឹងបង្កើនកម្លាំងសង្កត់លើជង្គង់រហូតដល់ ១៥ ទៅ ៣០គីឡូក្រាមឯណោះរាល់ពេលដើរមួយជំហ៊ានៗ។ ចំណែកឯកម្លាំងសង្កត់ទៅលើសន្លាក់ត្រគៀកវិញភាគច្រើនគឺស្មើរនឹង ៣ដងនៃទម្ងន់ខ្លួនសរុប ដូច្នេះការសម្រកទម្ងន់គឺជាវិធីក្នុងការកាត់បន្ថយកម្លាំងសង្កត់ទាំងនេះទៅលើសន្លាក់បាន។
ហាត់ប្រាណជាប្រចាំ
ដើម្បីអោយសន្លាក់មានសុខភាពល្អបំផុត យកល្អគួរតែចំណាយពេលហាត់ប្រាណដោយប្រើកម្លាំងក្នុងកម្រិតមធ្យម រយៈពេល៣០នាទី អោយបានយ៉ាងហោចណាស់ ៥ថ្ងៃក្នុងមួយសប្តាហ៍។ វាគឺជាការពិតមួយត្រង់ថា ការហាត់ប្រាណជាប្រចាំផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍យ៉ាងល្អចំពោះសុខភាពមនុស្ស។ បើយោងទៅតាមការសិក្សាបានអោយដឹងថា ការហាត់ប្រាណក្នុងកម្រិតតិចតួចក៏ផ្តល់ប្រយោជន៍ផងដែរ។ យកល្អគួរតែធ្វើយ៉ាងណាមានលំហាត់ប្រាណចៀសវាងអត់សោះ។
ការពារសន្លាក់
មានគោលការណ៍ថថែរក្សាសន្លាក់ជាច្រើនប្រភេទដែលវានឹងអាចជួយសន្សំកម្លាំង និងការពារមុខងារសន្លាក់អោយបានល្អថើមទៀតផង។ អ្វីដែលជាការណែនាំគឺធម្មតាបំផុត ប៉ុន្តែអ្នកត្រូវតែដាក់ចិត្តធ្វើចលនាអោយបានត្រឹមត្រូវ នងិសម្គាល់អំពីសញ្ញាចេញពីរៀងកាយផង ដូចជាការឈឺចាប់ជាដើម។ ឥរិយាបថរៀងកាយ និងយន្តការដងខ្លួនដែលល្អគឺជាចំនុចដ៏សំខាន់ដើម្បីការពារសន្លាក់របស់អ្នកពីជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់បាន។
ចៀសវាងការដាក់ទម្ងន់ម្តងហើយម្តងទៀតលើសន្លាក់
សញ្ញានៃការដាក់សម្ពាធម្តងហើយម្តងទៀតលើសន្លាមានដូចជា ចេះតែធ្វើការដោយប្រើសន្លាក់ដដែលៗច្រើនដង, ការធ្វើចលនាដែលពិបាកៗ, ការប្រើកម្លាំងជ្រុលពេក, ឥរិយាបថមិនត្រឹមត្រូវ និងអស់កម្លាំងសាច់ដុំ។ សញ្ញាទាំងនេះច្រើនតែមានទាក់ទងនឹងមុខរបររបស់អ្នកជំងឺ។ ចូរស្វែងរកដំណោះស្រាយនៅកន្លែងធ្វើការ និងចៀសវាងការដាក់សម្ពាធលើសន្លាក់ច្រើនដង។
ទទួលដឹងលឺអំពីការឈឺចាប់របស់អ្នក
ការណែនាំនេះហាក់បីដូចជាច្បាស់លាស់ពេកហើយ ប៉ុន្តែមនុស្សយើងតែងតែមិនអាចធ្វើបាននៅឡើយទេ។ ការសិក្សាទៅលើទិដ្ឋភាពនៃការឈឺចាប់អាចសម្គាល់ដឹងថាអ្នកកំពុងតែធ្វើការហួសកម្លាំង ព្រមទាំងដល់ពេលត្រូវសម្រាកហើយ។ តុល្យាភាពរវាងការសម្រាក និងការធ្វើការគឺជារឿងដ៏ល្អបំផុតដើម្បីអោយសន្លាក់មានសុខភាព។ វាគឺជាផ្នែកមួយនៃការគ្រប់គ្រងខ្លួនឯងដើម្បីសិក្សាទៅលើការប្រើសន្លាក់ហួសកម្លាំង និងដែនកំណត់ខ្លួនឯង។ ដូច្នេះបើសិនជាមានការឈឺចាប់ហើយ ចូរឈប់សកម្មភាពរបស់សន្លាក់នោះទៅ។
ចៀសវាងការមានរបួសសន្លាក់
ការមានរបួសលើសន្លាកកាលពីមុនត្រូវបានសម្គាល់ថាជាមូលហេតុដ៏ចំបងមួយនៃជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់។ រាល់ការមានរបួសទាំងអស់ដោយសារការមានចលនាសន្លាក់មិនត្រឹមត្រូវក្នុងសន្លាក់, ឬរហែកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់ ពេលនោះជំងឺរលាកឆ្អឹងខ្ចីក្នុងសន្លាក់អាចនឹងចាប់ផ្តើមកើតមានបាន។ ចូរចៀសវាងការមានរបួសលើសន្លាក់តាមតែអាចធ្វើទៅបាន ហើយបើសិនជាអ្នកពិតជាមានរបួសសន្លាក់មែន ចូរស្វែងរកការព្យាបាលអោយបានលឿនបំផុត៕